ابراهیم مرادی؛ عباسعلی آهنگر؛ غلامحسین کریمی دوستان
چکیده
این پژوهش برپایۀ نحو ذرهبنیاد، نقش نحوی- معنایی و شیوۀ حرکت اجزای پیرااضافههای زبان کردی (a(d)a, lQ ...QwQ, lQ ...(d)wQ ...QwQ, wQ ...) را در درون گروه حرفاضافۀ حاوی آنها میکاود. نحو ذرهبنیاد برخلاف کمینهگرایی ...
بیشتر
این پژوهش برپایۀ نحو ذرهبنیاد، نقش نحوی- معنایی و شیوۀ حرکت اجزای پیرااضافههای زبان کردی (a(d)a, lQ ...QwQ, lQ ...(d)wQ ...QwQ, wQ ...) را در درون گروه حرفاضافۀ حاوی آنها میکاود. نحو ذرهبنیاد برخلاف کمینهگرایی رویکردی غیرواژگانگرا است و در آن گرههای پایانی کوچکتر از تکواژ یعنی مؤلّفه هستند. در این نظریه پیش از نحو واژگانی وجود ندارد بلکه فرایند اشتقاق با مؤلّفهها آغازمیشود و نحو، مسئول ساخت همۀ عناصر از تکواژ تا جمله است. در این نظریه مؤلّفهها دارای چینش ثابتِ شاخص- هسته- متمم و ساختِ پایگانیِ جهانی به نام توالی نقشها هستند و از اصلِ یک ویژگیِ واژنحوی- یک مؤلّفه- یک هسته پیروی میکنند. برای نمونه، تکواژها با ادغام مؤلّفههای نحوی-معنایی به صورت دوتایی شروع و پس از پایان اشتقاق با مدخلهای واژگانی ذخیره شده در واژگان مطابقت داده میشوند تا در صورت مطابقت با مدخلهایی که به صورت - اطلاعات واجی، درخت نحوی، اطلاعات مفهومی- ذخیره شدهاند بازنمون یابند. بررسی دادههای زبان کردی نشان میدهد که نقش نحوی- معنایی a(d)- در a(d)lQ... بیانگر حالت مکان و در wQ ...(d)a حالت اضافۀ بیانگر مکان است. -QwQ در lQ ...QwQ بیانگر حالت ازی و دارای مؤلّفۀ معنایی / هستۀ نحوی مقید و در wQ ...QwQ بیانگر حالت هَمایی است. همچنین در زبان کردی متمم پیرااضافه به سمت چپ حرکتمیکند و بین دو جزء پیرااضافه واقع میشود و به صورت نامتقارن بر جزء پسین، سازهفرمانی میکند. در نتیجه، طبق اصل انطباق خطی کَین، تمام سازههای تحت تسلط متمم پیش از جزء دوم قرارمیگیرد.
