TY - JOUR ID - 59420 TI - بیستون؛ دی روز ... ام روز JO - پژوهشهای زبانی JA - JOLR LA - fa SN - 1026-2288 AU - مقدم, آژیده AD - استادیار گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 7 IS - 1 SP - 137 EP - 156 KW - bagah KW - بَی(Bay)/*بِـ(Bē)/بی(Bī) KW - بیستون KW - بغستان KW - بهستان KW - نام‌جای KW - نام خاص DO - 10.22059/jolr.2016.59420 N2 - «بیستون» علاوه بر جایگاه نام بانویی نژاده است که ذکرش در کتاب پهلوی ایادگار زریران رفته­ است. در این مقاله تلاش شده تا ضمن ارائۀ روش درست خوانش گونۀ پارسی میانۀ واژۀ باستانی *baga-stāna- در متون پهلوی ساسانی کتابی، مفاهیم و زمینه­های فرهنگی کارکردهای کهن واژۀ نامبرده شناسایی و تداوم کاربرد آن در فرهنگ ایران امروزی پیگیری شود. گرچه تا امروز دقیقاً مشخص نشده که *baga-stāna- جایگاه ویژۀ نیایش کدام خدای ایرانی بوده، اما بر بنیاد شواهد مربوط به واژه­های مشتق از ریشۀ bag- در اوستا و متون دورۀ میانه، می­توان این احتمال را داد که «بیستون»در مفهوم «دارندۀ ثروت و قدرت» به حیات خود ادامه داده باشد. این نام ایرانی در قالب نام­جای و همچنین نام خاص برای مردان و زنان تا به امروز زنده است. روشی عملی برای شناسایی بازمانده­های این نام در زیرفرهنگ­های بومی ایران، توجه به جلوه­های گوناگون فرهنگ مادی و غیرمادی و نیز گونه­های گویشی است که می­توانند غبار زمان را از چهرۀ واژگان کهن بزدایند. UR - https://jolr.ut.ac.ir/article_59420.html L1 - https://jolr.ut.ac.ir/article_59420_ef7c584781b32218c522a4ebaca2e302.pdf ER -