2024-03-28T21:38:58Z
https://jolr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3894
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
بررسی تحلیل عناصر ساختواژی کلمات مرکب فعلی بر مبنای نظریه صرف مبتنی بر واژه قاموسی
فائزه
ارکان
اصولاً هر زبانی برای بیان مفاهیم جدید از امکانات و فرایندهای متعددی استفاده میکند تا برای آن مفاهیم، صورتهای لفظی وضع نماید. این فرایندها شامل مواردی نظیر ترکیب، اشتقاق، تصریف، ابداع و غیره است. فرایند ترکیب، کلمات/ ستاکهای مرکّب را خلق میکند و فرایندهای اشتقاقی و تصریفی از طریق وندافزایی بر کلمات/ ستاکهای از پیش موجود و یا بالقوه به زایش کلمات جدید میپردازند. این ستاکها میتوانند بسیط و یا مرکب باشند. مسئل? اصلی این نوشتار، تحلیل کلمات مرکّب فعلی در چهارچوب نظری? صرف مبتنی بر واژ? قاموسی است که از سوی مارک آرونف در سال 1994 معرفی گردیده است.
در تحلیل این کلمات، وجود یک ستاک فعلی مرکّب مقیّد فرض میشود که در اثر فرایند ترکیبِ دو ستاک واژگانی حاصل شده است. سپس فرایندهای واژهسازی (اشتقاق، تصریف) بر این ستاک مرکّب اعمال میگردد. بنابراین اثبات وجود این نوع ستاک، امری ضروری است، بدین علت که پای? بسیاری از فرایندهای واژهسازی است و بدون فرض آن برخی از فرایندهای زایای واژهسازی صورت نمیگیرد.
Bound compound verbal stem
Internal structure
Lexeme-based morphology
Morphological perspective
Verbal synthetic compound
2011
08
23
1
20
https://jolr.ut.ac.ir/article_24150_68588cb5677aecb1999839ef382c1ab3.pdf
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
بررسی پیامدهای ترجمه از انگلیسی بر مقولۀ وجهیت در فارسی
محمد عموزاده
شادی شاه ناصری
در این مقاله برآنیم تا ضمن تبیین فرایند ترجمه به مثاب? کنشی زبانی- فرهنگی، پیامدهای حاصل از تأثیرات پنهان ترجمه از زبان انگلیسی را بر مقول? وجهیت زبان فارسی مورد بررسی قرار دهیم و در قالب یک مطالع? اولیه آن دسته از صورتهای دستوری و نقشهای گفتمانی افعال وجهی را که در اثر ترجمه تغییر پیدا کردهاند شناسایی کنیم. برای انجام این کار، دادهها از گون? مکتوب روانشناسی تعلیم و تربیت انتخاب گردیدند و سپس در قالب دو گروه متون ترجمهشده و تألیفی در دو مقطع زمانی متفاوت به لحاظ مدت و میزان تماس زبانی دو زبان فارسی و انگلیسی، طبقهبندی شدند. در نهایت پس از تجزیه و تحلیل دادهها میزان قوت و ضعف صافی فرهنگی زبان فارسی و همگرایی یا واگرایی افعال وجهی بررسی و ارزیابی شدند.
Certainty
Covert translation
Cultural filter
English / Persian
Modal auxiliaries
2011
08
23
21
50
https://jolr.ut.ac.ir/article_24151_28849107ed780e6b1a270e4e9a257b6b.pdf
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
تجزیه و تحلیل واجشناختی افعال بیقاعدة زبان فارسی معاصر : رویکرد بهینگی
فاطمه کرمپور و
زهرا چراغی
در این مقاله چگونگی رابطة بین بن ماضی و بن مضارع در چهارچوب رویکرد بهینگی تجزیه و تحلیل میشود. از آنجایی که تحلیل این موضوع در چهارچوب رویکرد اشتقاقی منجر به استفاده از قواعد و فرایندهای واجی میشود که طبیعی نیستند، در این مقاله این موضوع در چهارچوب رویکرد بهینگی که یکی از رویکردهای محدودیتبنیاد میباشد تحلیل میشود. در این تحلیل محدودیتهای حاکم بر بن ماضی افعال بیقاعدة زبان فارسی معرفی میشوند و در نهایت با ارائة دو محدودیت نشانداری نقضپذیر به صورت به تبیین این مسئله پرداخته میشود.
Agreement.
constraint
Optimality
past stem
present stem
2011
08
23
51
82
https://jolr.ut.ac.ir/article_24152_85e2b2f1ffe97023961a51df7071fdc8.pdf
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
ساختهای فعلی استمراری – تأکیدی در گویش هورامی
یادگار کریمی
زانیار نقشبندی
در این مقاله ساخت فعلی خاصی در گویش هورامی (پاوهای) مورد بررسی قرار میگیرد که در این جستار ساخت استمراری-تأکیدی نامیده میشود و از پیوند نحوی افعال مضارع اخباری، ماضی استمراری و ماضی ساده با مصدر سازندة این افعال تشکیل میشود. بروز برخی تبعات نحوی مترتب بر تشکیل این ساختها را (نظیر عدم امکان حضور مفعول صریح به صورت گروه اسمی آشکار در ساختهای متعدی غیرکنایی و نیز استفاده از نظام واژه بستی به عنوان یگانه راهکار بروز موضوع درونی) میتوان با تکیه بر ملاحظات حالت و مفهوم صافی حالت تبیین کرد. نظام واژهبستی بهکاررفته در این قبیل ساختها، نظام واژهبستی فعلی است. این نظام که در آن عناصر واژهبستی همچون وندهای مطابقه به فعل متصل میشوند، دارای کارکردهای نحوی دوگانة مطابقه و معرفی موضوع است. چگونگی شکلگیری این ساختها را نیز میتوان از منظری اطلاعاتی و با توجه به نظریة ساختار اطلاعاتی شرح و توصیف کرد. این ساختهای فعلی برای بیان نمود استمراری یا بیان تأکید بر روی عمل فعل بهکار میروند. در این میان کارکردِ بیان نمود استمراری به مراتب بینشانتر است. تفاوت میان این کارکردهای دوگانه را میتوان با توجه به تمایز میان کانونهای تقابلی و کانونهای اطلاعاتی تبیین کرد.
Contrastive Focus.
Emphatic progressive constructions
Hawrami
Informative Focus
Pronominal System
Theory of Information Structure
2011
08
23
83
100
https://jolr.ut.ac.ir/article_24153_96578f33226233beaa9f03f5e71938c9.pdf
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار در زبان فارسی
غلامحسین کریمی¬دوستان
ابراهیم مرادی
این مقاله در چهارچوب نظری? نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار میپردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخّص? معنایی: مادّه ، پویا ، مکان ، وضع یا جایگاههای رویدادی استنباطی (وجرا) ، مقیّد و ساختمند و یک اصل به نام اصل همنمایگی ، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی میکند. در این نظریه هم? عناصر واژی از جمله وندها مشخّص? معنایی، اسکلت معنایی، زیرمقوله بندی نحوی و موضوع دارند؛ امّا وندها یا بدن? معنایی ندارند و یا بدن? معناییشان بسیار ضعیف است.
در این مقاله، دلیل عملکرد متفاوت پسوندهای ـ َنده و ـ ار در واژهسازی، چندمعنایی بودن و بهطور کلّی منشأ تفاوتها و تشابهات آنها بررسی میشود. با استفاده از این دیدگاه نشان داده میشود که نقش این وندها نقشهای معنایی کنشگری و کنشپذیری یا نقشهای نحوی فاعلی و مفعولی نیست بلکه این وندها هم مانند سایر عناصر واژی، مشخّصههایی معنایی به پایهها اضافه میکنند و دلیل چندمعنایی بودن وندها ناشی از عملکرد متفاوت اصل همنمایگی است نه نقش معنایی آنها.
Coordination principle.
Lexical semantic representation
Semantic feature
semantic skeleton
2011
08
23
101
128
https://jolr.ut.ac.ir/article_24154_a3d54b69a65f385b938e462e34159eb3.pdf
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
معانی و ساختهای دستوری حروف اضافه در زبانهای پهلوی ساسانی و پارسی میانۀ ترفانی
آژیده
مقدم
حروف اضافه در زبانهای پهلوی ساسانی و پارسی میان? ترفانی طیف نسبتاً گستردهای از مفاهیم را در برمیگیرند و در پیوند با اجزای گوناگون جمله، به تعیین نقش دستوری آنها نیز یاری میدهند. معانی برخی از حروف اضافه گاه تا حدی با دیگر حروف انطباق دارند؛ با این حال در بیشتر موارد ظرایف خاص خود را حفظ میکنند. در این مقاله مفاهیم و عملکردهای دستوری حروف اضافه در کتیبههای پهلوی ساسانی به همراه گزیدهای از متون پهلوی کتابی و پارسی میان? ترفانی بررسی و فهرست نسبتاً جامعی از آنها ارائه گردیده است. موارد گوناگون همراه با نمونههایی از متون نامبرده ارائه شدهاند تا شواهد لازم در اختیار خواننده قرار گیرد.
Adjectival phrase
Adverbial phrase
Manichaean Middle Persian
Pre/postpositions
Sassanian Pahlavi
Verbal phrase.
2011
08
23
129
156
https://jolr.ut.ac.ir/article_24155_b15b2aa09296b50990ac097ce0238dac.pdf
Language Research
Lang Res
1026-2288
1026-2288
1390
2
1
ادبیات کتیبهای: بازنگری بر کتیبۀ اشکانی سرپل ذهاب: گودرز گیو یا گودرز اردوان
سیروس
نصراللهزاده
مقالة حاضر در خصوص کتیبهای از دورة پارتی است که در شهرستان سرپل ذهاب در استان کرمانشاه قرار دارد. این نقش برجستة پارتی دونفر را تصویر کرده است که در دو گوشة این نقش برجسته دو کتیبه نوشته شده است. کتیبة سمت راست به سبب فرسایش چندان قابل قرائت تازهای نیست؛ اما کتیبة سمت چپ پیش از این قرائت دیگری، یعنی گودرز پسر گیو، شده بود. نگارنده بر اساس مشاهدة نزدیک و قالبگیری به قرائت دیگری، یعنی گودرز پسر اردوان، رسیده است که در این مقاله بدان پرداخته شده است.
Godarz son of Ardawan
Godarz son of Gew
inscription
Parthian
Sar-e Pol-e Zohab
2011
08
23
129
156
https://jolr.ut.ac.ir/article_24156_e6d3b0d6f89a80949c99930e94e20ed8.pdf