دوره 14 (1402)
دوره 13 (1401)
دوره 12 (1400)
دوره 11 (1399)
دوره 10 (1398)
دوره 9 (1397)
دوره 8 (1396)
دوره 7 (1395)
دوره 6 (1394)
دوره 5 (1393)
دوره 4 (1392)
دوره 3 (1391)
دوره 2 (1390)
دوره 1 (1389)
تعداد مقالات: 211
انتظارات گفتمانی و پردازش خوانداری بندهای موصولی فاعلی و مفعولی در زبان فارسی
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 107-127
چکیده
پژوهشهای متعدد در زبانهای مختلف نشان داده‌اند که در حالت کلی پردازش بندهای موصولی فاعلی آسان‌تر و سریع‌تر از پردازش بندهای موصولی مفعولی است. با‌این‌همه، انتظارات گفتمانی‌ای وجود دارند که خاص ... بیشتر
تأثیر تماس زبانی بر کاربرد حروفربط فارسی در ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی
دوره 9، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 109-128
چکیده
تحقیق حاضر به‌کارگیری حروفربط زبان فارسی، توسط گویشوران ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی و تأثیر آن بر زبان ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی را مطالعه کرده است. دادهها از منابع معتبر ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی ... بیشتر
نقش هستۀ نحوی و جایگاه سازه در پردازش اسامی مرکب غیرفعلی: شواهدی از افراد زبان‌پریش بروکا
دوره 11، شماره 2 ، بهمن 1399، ، صفحه 121-145
چکیده
پژوهش حاضر چگونگی پردازش واژه‌های مرکب غیرفعلی هسته آغازین و هسته پایانی اسم- اسم و تأثیر نقش هستۀ نحوی و جایگاه سازه در پردازش آنها را در زبان فارسی از طریق تکالیف نامیدن در مواجهه و تکرار شنیداری در ... بیشتر
تأثیر جنسیت در کاربرد افزوده‌های وجهی در نوشتار فارسی‌آموزان خارجی سطح پیشرفته از منظر دستور نقش‌گرایی
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 121-143
چکیده
در این پژوهش، افزوده‌های وجهی بهکاررفته در نوشتار فارسی‌آموزان سطح پیشرفته زن و مرد در چارچوب دستور نقش‌گرای نظام‌مند، استخراج و بررسی گردیدند. به عبارتی، این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که ... بیشتر
معانی و ساخت‌های دستوری حروف اضافه در زبانهای پهلوی ساسانی و پارسی میانۀ ترفانی
دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 129-156
چکیده
حروف اضافه در زبانهای پهلوی ساسانی و پارسی میان? ترفانی طیف نسبتاً گسترده‌ای از مفاهیم را در برمی‌گیرند و در پیوند با اجزای گوناگون جمله، به تعیین نقش دستوری آنها نیز یاری می‌دهند. معانی برخی از حروف ... بیشتر
نقد و بررسی کتاب «ساخت زبان فارسی » با رویکرد معیارهای نقد و نقدِ بر نقد
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1389
چکیده
نقد حاضر، نقدی صورتگرایانه در کنار نقد دانشگاهی است. در یک تعریف کلّی و عام، نقد صورتگرایانه (فرمالیستی)، نقدی است که در بررسی یک اثر، اصالت را به صورت (ساخت:فرم) میدهد و عمده توجهش به لزوم وجود رابطه‌ای ... بیشتر
تبلور مفهوم زمان: براساس حرکات استعاری دستان
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 109-127
چکیده
این مقاله به بررسی حرکات استعاری دستان در حین به کار بردن قیدهای مختلف زمان توسط فارسی‌زبانان، بهمنظور ارائه طرحی برای مفهوم زمان، می‌پردازد. پس از تصویربرداری از 22 آزمودنی، در حین پاسخ‌گویی به سؤالات ... بیشتر
فعلهای میانه و بررسی آنها در اوستای جدید. بخش نخست
دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 111-129
چکیده
فعل در زبانهای ایرانی باستان بر مبنای زمان، نمود، شخص، شمار و دو جهتِ اکتیو و میانه بررسی میشود. بنابر دیدگاه رایج، جهت میانه وسیلۀ تبدیل ریشههای گذرا به ناگذر است. این دیدگاه با مشاهدۀ ریشههایی ... بیشتر
استعارۀ مفهومی در قطعه‌ای به زبان ختنی
دوره 4، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 111-127
چکیده
از دستاوردهای زبان‌شناسیِ شناختی کشف این حقیقت است که زبانها اغلب برای ملموس کردن برخی مفاهیم انتزاعی از استعاره‌های مفهومی بهره میبرند. استعاره‌های مفهومی به توضیح حوزة مقصد که حوزه‌ای ... بیشتر
ساخت‌های کنایی نشاندار در هورامی: تقابل دو رویکرد کمینه‌گرا
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 113-132
چکیده
مقاله‌ی پیش‌رو درصدد است تا با تکیه بر امکانات نظری مفهوم فاز تحلیلی کمینه‌گرا از ساخت‌های کنایی نشاندار در گویش هورامی بدست دهد. در این راستا پس از اشاره به ویژگیهای رویکرد مشخصه بنیادی که پیشتر ... بیشتر
رویکردی شناختی به مسئلة هم معنائی بافتی در سطح افعال زبان فارسی
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 115-125
چکیده
رویکرد معنی‌شناسی شناختی که مبنای درک پدیده‌های مختلف زبانی و غیرزبانی را «شناخت» انسان میداند، از طریق ابزارهای متعددی از جمله شکل گیری طرح‌واره‌های تصوری در ذهن، به توجیه چگونگی درک مقولاتی زبانی ... بیشتر
دستوری‌شدگی و بسط استعاری
دوره 3، شماره 1 ، آبان 1391، ، صفحه 117-134
چکیده
به کمک فرایند دستوری‌شدگی می‌توان چگونگی تکوین امکانات دستوری زبان را صورت‌بندی کرد و توضیح داد. در دستوری‌شدگی کلمات به امکانات دستوری تبدیل میشوند و در عین حال امکانات دستوری که معمولاً ... بیشتر
شبکة معنایی فعل گرفتن بر اساس انگارة چندمعنایی اصول‌مند
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 117-136
چکیده
هدف از مقالة حاضر، تحلیل معنایی فعل گرفتن و به دست دادن تصویر روشنی از چندمعنایی این فعل در زبان فارسی است. دادههای مورد بررسی برگرفته از فرهنگ بزرگ سخن و روش تحلیل بر اساس انگارة چندمعنایی اصول‌مند ... بیشتر
زرستون؛ بانو و ایزدبانو
دوره 7، شماره 2 ، آذر 1395، ، صفحه 117-130
چکیده
«زرستون»، بانویی که نامش در کنار نام خواهرش «بیستون» در کتاب پهلوی ایادگار زریران آمده، دختر ارجاسپ شاه هیونان و از تبار ایرانیست. انتخاب این نام برای بانویی از خاندان شاهی درک معنا و اهمیت ... بیشتر
التقای واکهها در کردی سورانی
دوره 8، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 117-136
چکیده
این مقاله به بررسی راهکارهای واجیِ زبان کردی سورانی برای جلوگیری از التقای واکهها می‌پردازد. دادههای التقای واکهها در کردی سورانی، متناسب با هدف پژوهش، جمعآوری و طبقه‌بندی‌شده و سپس ... بیشتر
تحلیل توانش کاربردشناختی راهبردهای ابراز قدردانی مدرسان زبان انگلیسی با توجه به مدرک تحصیلی آنها
دوره 8، شماره 2 ، دی 1396، ، صفحه 117-131
چکیده
فراهم آوردن دانش زبانی بهمنظور برقراری ارتباطی مؤثر نمی‌تواند فقط به آموزش دانش زبانی محدود باشد و در فرایند آموزش زبان توانش کاربردشناختی نیز باید موردتوجه قرار گیرد. ازآنجاکه مسئولیت اصلی تدریس ... بیشتر
نقش صورت نوشتاری ذهنی در تسهیل درک کلمات هم‌آوای ناهم‌نویسه
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 119-135
چکیده
در برخی موارد پردازشهای ذهنی در درک شنیداری زبان گفتار با دشواری روبهروست. به نظر میرسد فعالسازی صورت نوشتاری کلمات در ذهن میتواند در چنین شرایطی درک را تسهیل نماید. در این مقاله، با توجه ... بیشتر
نقدی بر «هم‌شکلی مسیرنماها در برخی از زبانهای ایرانی: رویکردی ریزنحو بنیان»
دوره 9، شماره 1 ، تیر 1397، ، صفحه 119-128
چکیده
این نوشتار نقدی است بر دبیرمقدم و ناصری (1396). اثر نقدشده که تحلیل مسیرنماهای چند زبان ایرانی بر پایۀ نحو ذرهبنیاد است، اگرچه یک رویکرد نوین را معرفی نموده و به تحلیل مقولۀ کمتر بررسیشدۀ حرفاضافه ... بیشتر
فرایند حرکت تکواژ به دلایل صرفی- واجی: بررسی نمونهای در کردی کلهری
دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 121-140
چکیده
در طبقهبندی ینسن (1990) از فرایندهای صرفی- واجی در زبانهای مختلف، شاید کمترین بسامد وقوع این فرایندها در میان زبانها، مربوط به فرایند حرکت تکواژ به دلیل ملاحظات صرفی- واجی است که باعث تغییر ترتیب ... بیشتر
بررسی چند نقشی بودن همزمانی نقش‌نمای گفتمانیِ «حالا» از منظر (بین)ذهنی شدگی
دوره 6، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 121-140
چکیده
این مطالعه با اتخاذ رویکرد گفتمانی-کاربردشناختی، چند نقشی بودن همزمانی نقش‌نمای گفتمانی «حالا» را در زبان فارسی عامیانه، از منظر (بین) ذهنی شدگی، بررسی میکند. بررسی پیکرۀ همزمانی مورد بررسی نشان ... بیشتر
ادبیات کتیبه‌ای: بازنگری بر کتیبۀ اشکانی سرپل ذهاب: گودرز گیو یا گودرز اردوان
دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 129-156
چکیده
مقالة حاضر در خصوص کتیبه‌ای از دورة پارتی است که در شهرستان سرپل ذهاب در استان کرمانشاه قرار دارد. این نقش برجستة پارتی دونفر را تصویر کرده است که در دو گوشة این نقش برجسته دو کتیبه نوشته شده است. کتیبة ... بیشتر
ردگان‌شناسی سازوکارهای تصریحِ شناختی در ترجمه: رهیافتی نوین
دوره 9، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 129-150
چکیده
در این پژوهش می‌کوشیم سازوکارهای تصریح ترجمه‌ای را با عطف توجه به بنیادهای شناختی آن و در چهارچوب عملیات‌های تعبیرگری شناختی شناسایی و صورت‌بندی کنیم. در همین راستا با فهم تصریح به مثابۀ نوعی تصمیم ... بیشتر
توالی متقابل‌های واژگانی در زبان فارسی: مطالعه‌ای پیکرهبنیاد
دوره 10، شماره 1 ، تیر 1398، ، صفحه 129-140
چکیده
تقابل نوعی رابطه واژگانی- معنایی است که در قالب آن دو واژه که از بسیاری جهات مشابه هستند به معانی کاملاً متضاد اشاره میکنند. در بررسی توزیع دو واژه متقابل موضوع توالی آنها («الف» «ب» یا «ب» ... بیشتر
واکاوی پیکرهبنیاد فراگفتمان تبادلی در مقالات علمی پژوهشی فارسی: انگاره هایلند (2005)
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 129-151
چکیده
مقوله «فراگفتمان»[1] که از جمله مباحث فراگیر در حوزه تحلیل گفتمان است، دربردارندۀ مشخصههای انسجامی و بینافردی است و به ایجاد ارتباط میان متن و بافت حاوی این اطلاعات با هدف برقراری ارتباط با مخاطب، ... بیشتر
واژه بست های ضمیری در بَشاگَردی شمالی و جنوبی: تحلیلی رده شناختی
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 145-168