دوره 14 (1402)
دوره 13 (1401)
دوره 12 (1400)
دوره 11 (1399)
دوره 10 (1398)
دوره 9 (1397)
دوره 8 (1396)
دوره 7 (1395)
دوره 6 (1394)
دوره 5 (1393)
دوره 4 (1392)
دوره 3 (1391)
دوره 2 (1390)
دوره 1 (1389)
تعداد مقالات: 211
بررسی تحلیل عناصر ساختواژی کلمات مرکب فعلی بر مبنای نظریه صرف مبتنی بر واژه قاموسی
دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 1-20
چکیده
اصولاً هر زبانی برای بیان مفاهیم جدید از امکانات و فرایندهای متعددی استفاده میکند تا برای آن مفاهیم، صورتهای لفظی وضع نماید. این فرایندها شامل مواردی نظیر ترکیب، اشتقاق، تصریف، ابداع و غیره است. ... بیشتر«زیتون انگشتری»، «آسمانسُر»، «حسّ گوشایی»: مطالعهای موردی از ابداعات واژگانی
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 1-16
چکیده
کودکان در روند فراگیری زبان مادری، وقتی برای مفهومی واژهای یاد نگرفتهاند یا واژة فراگرفته شده را به خاطر نمیآورند گاهی خودشان برای آن مفهوم واژه میسازند. مطالعة حاضر به بررسی مواردی چند از این واژهسازیها ... بیشترنامة بلخی بُرزمهر(bh1)
دوره 3، شماره 1 ، آبان 1391، ، صفحه 1-17
چکیده
زبان بلخی زبان، رایج در سرزمین باستانی بلخ، در شمال افغانستان کنونی بود. این زبان که از شاخة زبانهای ایرانی میانة شرقی محسوب میشود در سدههای یکم تا نهم میلادی در این ناحیه بهکار میرفت. ... بیشتربررسی چگونگی باز بینی مشخصه های فای و مطابقه فاعل و فعل در.
دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 1-21
چکیده
ارزشگذاری مشخصههای فای (شخص، شمار) و حالت یا به عبارت دیگر مطابقه در زبان فارسی و بازبینی این مشخصهها با تکیه بر رویکرد کمینهگرا، یکی از موضوعات پیچیده است که به دلیل بینظمیهایی که در ... بیشترعمق خط فارسی
دوره 4، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 1-19
چکیده
هدف از این مقاله تبیین فاصله بین کلمات نوشتاری و صورت واجی متناظر با آنها در خط و زبان فارسی در چارچوب مفهوم «عمق خط» است. برای این منظور رابطه بین صورت نوشتاری و واجی کلمات با استفاده از قواعد آزاد ... بیشترمعرفگی و نمایهسازی مفعول در زبان فارسی
دوره 4، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 1-20
چکیده
در نمایهسازی مفعول همزمان با گروه اسمی آزاد مفعولی، ضمیر واژهبستی هممرجع با آن به فعل ملحق میشود. این پدیدهی دستوری در زبان فارسی اختیاری است و به نظر میرسد عوامل کلامی نظیر معرفگی، ... بیشتربررسی نحوی ممیّز عدد در زبان فارسی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 1-20
چکیده
در این مقاله ساختار نحوی ممیّزهای عدد در گروه حرف تعریف زبان فارسی در چارچوب برنامة کمینهگرا بررسی میشود. ممیّز عدد تکواژی است که هنگامی که اسم توسط یک عدد مورد شمارش قرار گیرد به همراه اسم میآید. ... بیشترنقشی یا واژگانی: تحلیلی وزنی-پیوستاری بر مقوله حرف اضافه فارسی
دوره 5، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 1-20
چکیده
با تاکید برنامه کمینهگرا بر مقولات نقشی به عنوان گرههای هم عرض مقولات واژگانی، و گاه پیشی گرفتن اهمیت مقولات نقشی در تحلیلهای زبانی ساختارهای نحوی، تعیین نوع مقوله به لحاظ نقشی یا واژگانی در ... بیشترمسئلۀ مجهول در زبان فارسی: رویکردی کمینهگرا
دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 1-20
چکیده
وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثهبرانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیلهای زبانشناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی بهشمار ... بیشترردهشناسی برهمنهشت و جهت فعل در کردی گورانی
دوره 6، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 1-20
چکیده
تعریف مقولۀ جهت و توصیف ردهشناختی آن از دو راه امکانپذیر است: یکی در سطح موضوعهای معنایی فعل (نقشهای معنایی) و دیگری در سطح روابط دستوری (نقشهای نحوی). مهمترین مفهوم نظری که به کمک این دو ... بیشترحرکت جانبی فاعل در عبارتهای وصفی: رویکردی کمینهگرا
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 1-20
چکیده
با حذف سطح ژرفساخت از برنامۀ کمینهگرا و شکلگیری ساختهای نحوی از رهگذر فرایند ادغام، حضور بیش از یک عنصر نحوی ریشه در اشتقاق، میسر و در مواردی برای پیروی از شرط گسترش، الزامی شده است. یکی از پیامدهای ... بیشتربررسی پیشگذاری فعل در جملات پرسشی آری- نه در زبان فارسی)رویکردی کمینهگرا(
دوره 7، شماره 2 ، آذر 1395، ، صفحه 1-18
چکیده
در این مقاله، فرایند پیشگذاری فعل در جملات پرسشی آری ـ نه در زبان فارسی از منظر برنامة کمینهگرا (چامسکی، 1995؛ a-b2001) مورد بررسی قرار میگیرد. رقیبدوست (1993) به پیروی از کریمی (1989) این ساختارها ... بیشترجایگاه فرافکن نفی و مجوزدهی به هیچ واژهها در فارسی بر پایۀ نظریۀ صرف توزیعی
دوره 8، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 1-20
چکیده
ساختار نحویِ نفی جمله[1] پژوهشهای بسیاری را در اغلب رویکردهای زبانشناختی برانگیخته است. در مطالعاتی که در چند دهۀ اخیر در دستور زایشی صورت گرفتهاند، به جنبههای گوناگونی از این پدیدۀ زبانی توجه ... بیشتربررسی چگونگی رابطه بین شاخص قدرت و پدیدهی ادب زبانی در روند بازجویی به لحاظ زبانشناختی: رویکردی گفتمانی و حقوقی
دوره 8، شماره 2 ، دی 1396، ، صفحه 1-20
چکیده
تأثیر عامل قدرت در گفتمان دادگاه کیفری و روند بازجویی با عوامل زیادی همچون شرایط اختصاصی بافت موقعیتی جلسه بازجویی و تفاوت سطح اجتماعی بین بازجوی پلیس و متهم ظهور پیدا میکند. پژوهش حاضر درنظر دارد با ... بیشتردرک معنایی اسامی مرکب درون مرکز و برون مرکز فارسی در غیرفارسی زبانان: رویکردی شناختی- معنایی
دوره 9، شماره 1 ، تیر 1397، ، صفحه 1-20
چکیده
درک معنایی اسامی مرکب از جمله موضوعاتی است که در چارچوب نظری زبانشناسی شناختی مطرح میشود. اسامی مرکب با توجه به رابطۀ معنایی پایههای کلمات مرکب به چهار گروه تقسیم که با توجه به معیار وجود یا ... بیشترمحمولهای ثانویه در زبان فارسی رویکردی کمینهگرا
دوره 9، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 1-21
چکیده
محمولهای ثانویه[1] از جمله ساختهاییاند که در سنت دستورنویسی فارسی مغفول ماندهاند، اما در چهاردهه مطالعات دستور زایشی کموبیش همۀ گونههای آن بهتفصیل بررسی شدهاند. محمولهای ثانویه بر دو گونهاند: ... بیشتربررسی و دستکاری متغیرهای آکوستیکی جملات سؤالی و تبدیل آنها به جمله خبری بر اساس مدل شیب
دوره 10، شماره 1 ، تیر 1398، ، صفحه 1-19
چکیده
تحقیق حاضر به ارتباط متغیرهای آکوستیکی (دامنه زیروبمی، دیرش و شیب) با نوع جمله (خبری و پرسشی) در آخرین رخداد زیروبمی جملات خبری و پرسشی بله/ خیر در چارچوب مدل شیب میپردازد. از آنجائی که مطالعات انجامشده ... بیشترطبقهبندی واژههای مرکب زبان فارسی از منظر نظریة صرف توزیعی
دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 1-20
چکیده
تمام زبانهای دنیا از شیوههای مختلفی برای خلق واژههای جدید بهره میبرند. یکی از این فرایندها ترکیب است. ترکیب از جمله مقولاتی است که بسیاری از زبانشناسان ایرانی و غیر ایرانی از دیرباز مورد توجه ... بیشترواکاوی تعامل انسان و طبیعت در ضربالمثلهای زبان فارسی از منظر زبانشناسی بومگرا
دوره 11، شماره 2 ، بهمن 1399، ، صفحه 1-24
چکیده
بحران زیستمحیطی، از مهمترین مسائل قرن 21 محسوب میشود. زبانشناسی بومگرا، عوامل این بحران را، در زبان جستجو میکند. این پژوهش، با هدف بررسی عوامل زبانی مؤثر در تشدید بحران، به واکاوی تعامل انسان ... بیشترزایایی فعلهای سبک در زبان فارسی
دوره 12، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 1-28
چکیده
فعلهای سبک دست های از فعلهای زبان فارسی هستند که در روند تحولات زبانی بخشی از بار معنایی خود را از دست داده اند، از این رو در بیان مفاهیم فعلی با پیش فعل، که عنصری زبانی از مقولۀ اسم، صفت یا عبارت ... بیشترواژه به مثابه گفتمان: بررسی پیوند واژه با دورهها و گفتمانهای تاریخی
دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 1-26
چکیده
این پژوهش، بر پایة رویکرد تحلیل گفتمانی فوکو برداشت گفتمانی مشارکان را از واژههای تاریخی-سیاسی بررسی میکند و در پی آن است که صورتبندیهای متفاوت تاریخی-گفتمانی و ماهیت متغیر آنها، چگونه در واژهها ... بیشترتحلیل ساختار روایی عاشقانۀ حماسی«بیژن و منیژه» و تبیین ابعاد کلامی آن (بر اساس الگوی جاشو والتسکی و لباو )
دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-1
چکیده
نشانه-معناشناسی ابزاری است که به یارای آن میتوان، ساز و کارهای شکلگیری و تولید معنا را در گفتمانها بررسی نمود. گفتمان منطقی و روایی،گفتمانی غالب، بر داستانهای حماسی شاهنامه است و اغلب، در داستانهای ... بیشتررویکردی مشخصه بنیاد به فرایندهای مبتداسازی و تأکید در زبان فارسی
دوره 1، شماره 1 ، آذر 1389
چکیده
در زبان فارسی، عناصر نحوی درون گروه زمان و از جمله سازه هایی که در جایگاه موضوع قرار دارند، می توانند به دلا یل کلامی و به منظور یافتن خوانش نشاندار، از فراز یکدیگر گذر کنند و به جایگاهی بالاتر از بند ... بیشتربررسی واژههای مرکب مختوم به ستاک «نگار» در زبان فارسی: رویکردی شناختی
دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1402، ، صفحه 1-1
چکیده
یکی از فرایندهای واژهسازی در زبان فارسی، فرایند ترکیب است که گویشوران، از آن به شیوه زایا در ساخت واژگان با معانی نو استفاده میکنند. این فرایند، حاوی حداقل دو جزء است که هر دوی این اجزا، در ساخت معنی ... بیشتربررسی کاربرد شناختی عبارتهای احتیاط آمیز در مقالات علمی- پژوهشی فارسی
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 17-36