تبیین مبتداسازی غیرضمیرگذار فارسی بر پایه دستور گفتمانی نقشی
تبیین مبتداسازی غیرضمیرگذار فارسی بر پایه دستور گفتمانی نقشی

محسن طاهری؛ علی علیزاده؛ حامد مولایی کوهبنانی

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 103-133

https://doi.org/10.22059/jolr.2023.344562.666788

چکیده
  هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین ترتیب سازه‌‌‌ای جملات حاوی عناصر مبتدا شده در فرآیند مبتداسازی غیرضمیرگذار در زبان فارسی بر اساس دستور گفتمانی نقشی است. از آنجا که این دستور قائل به مفاهیمی نظیر حرکت نیست، ...  بیشتر
حذف محمول اولیه و ثانویه در خرده‌بندهای متممی و اداتی: رویکرد کمینه‏ گرا (تحلیلی فازبنیاد)
حذف محمول اولیه و ثانویه در خرده‌بندهای متممی و اداتی: رویکرد کمینه‏ گرا (تحلیلی فازبنیاد)

شبنم مجیدی؛ فاطمه بهرامی؛ مزدک انوشه

دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 105-134

https://doi.org/10.22059/jolr.2023.352971.666819

چکیده
  پدیدۀ حذف هسته‌ها و سازه‌ها از موضوعاتی است که دستور پژوهان به تفصیل دربارۀ آن بحث کرده‌اند و به هریک از گونه‌های آن، نام متفاوتی داده‌اند. پژوهش حاضر به نوع مشخصی از حذف در درون بند می‌پردازد که در ...  بیشتر
تعامل معنایی نفی با امکان و ضرورت معرفتی و اقتداری در افعال وجه‌نمای فارسی
تعامل معنایی نفی با امکان و ضرورت معرفتی و اقتداری در افعال وجه‌نمای فارسی

غلامرضا مدادیان

دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 109-138

https://doi.org/10.22059/jolr.2022.348760.666807

چکیده
  این پژوهش توصیفی- ‌تحلیلی با هدف بررسی تعامل معنایی نفی با خوانشِ امکان و ضرورت معرفتی و اقتداری افعال توانستن، شدن، ممکن‌بودن، امکان‌داشتن، بایستن و لازم‌بودن انجام شد. در میان این افعال چهار فعل ...  بیشتر
رتبه بندی و تعامل محدودیت‌های مولین در ساخت های دواسمیِ برگشت‌ناپذیرِ زبان فارسی
رتبه بندی و تعامل محدودیت‌های مولین در ساخت های دواسمیِ برگشت‌ناپذیرِ زبان فارسی

علی عربانی دانا؛ عادل رفیعی؛ بتول علی نژاد

دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 119-140

https://doi.org/10.22059/jolr.2020.263717.666398

چکیده
  ساخت‌های دواسمی در پیشینة مربوط به این اصطلاح، این گونه تعریف می‌شود: «توالی دو کلمه که دارای طبقة دستوری یکسان هستند و عموماً با یک رابط واژگانی به هم مرتبط می‌شوند». منظور از «دواسمی» در ...  بیشتر
ابعاد کاربردشناختی نقش‌نمای گفتمانیِ «مگر»
ابعاد کاربردشناختی نقش‌نمای گفتمانیِ «مگر»

شاهین شیرزادی؛ محمد عموزاده؛ سید علی کلانتری؛ والی رضایی

دوره 12، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 123-146

https://doi.org/10.22059/jolr.2021.323183.666712

چکیده
  چکیدهنقش‌نمای گفتمانی مقوله‌ای نقشی-کاربردی‌ است که در شرایط صدق عبارت حامل خود تأثیری نداشته و معنایی رویه‌ای و فرایندی دارد نه توصیفی و گزاره‌ای. این مقوله زبانی در سال‌های اخیر توجهی فزاینده را ...  بیشتر
فرایند ساختی منفی‌سازی اثبات‌گرایانه و نمودهای کاربردی آن در دو زبان فارسی و کُردی
فرایند ساختی منفی‌سازی اثبات‌گرایانه و نمودهای کاربردی آن در دو زبان فارسی و کُردی

فرهاد محمدی

دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 135-160

https://doi.org/10.22059/jolr.2023.355201.666830

چکیده
  فرایند ساختیِ زایایی در دو زبان فارسی و کُردی وجود دارد که از طریق آن برخی از ساخت‌های نحوی می‌توانند از بیان ساده، بدون تغییر در اصل معنا، تبدیل به بیان مؤکّد شوند. این فرایند را که اثبات یک موضوع از ...  بیشتر
بررسی فرایند حضور بندهای موصولی تحدیدی در جایگاه پسافعلی در زبان فارسی
بررسی فرایند حضور بندهای موصولی تحدیدی در جایگاه پسافعلی در زبان فارسی

علی عموشاهی؛ علی درزی

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 135-153

https://doi.org/10.22059/jolr.2022.334309.666761

چکیده
  هدف اصلی مقالۀ پیش‌رو بررسی چگونگی وقوع بندهای موصولی در جایگاه پسافعلی و قرارگیری آنها با فاصله از هستۀ اسمی توصیف شونده‌شان است. در این راستا، ابتدا بندهای موصولی به دو گونۀ تحدیدی و غیرتحدیدی تقسیم ...  بیشتر
همپایگی در گروه‌های دستوری ناهم‌مقوله از منظر دستور شناختی
همپایگی در گروه‌های دستوری ناهم‌مقوله از منظر دستور شناختی

سبا هاشمی نسب؛ سحر بهرامی خورشید

دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 139-166

https://doi.org/10.22059/jolr.2022.331126.666748

چکیده
  در این پژوهش به بررسی همپایگی گروه‌های دستوری ناهم‌مقولۀ زبان فارسی در چارچوب دستور شناختی پرداخته‌ایم. هسپلمث (2007: 1) همپایگی را به ساخت‌هایی نحوی اطلاق کرده است که در آن‌ها دو یا چند واحد از یک «نوع»، ...  بیشتر
الگوهای مطابقه در ساخت‌های کنایی در هورامی: رویکردی کمینه‌گرا
الگوهای مطابقه در ساخت‌های کنایی در هورامی: رویکردی کمینه‌گرا

زانیار نقشبندی؛ بهروز چمن آرا

دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 141-164

https://doi.org/10.22059/jolr.2020.306857.666626

چکیده
    تبیین پدیدۀ مطابقۀ مفعولی به مثابۀ یکی از خصوصیات بنیادین ساخت‌های ارگتیو همواره یکی از پرسش‌های اساسی در رویکردهای زایشی بوده است. در چارچوب رویکرد کلاسیک مفروض در قالب برنامۀ کمینه‌گرا، حالت‌نمایی ...  بیشتر
تحلیل نمودهای حصولی و تحققی در کردی کلهری: رویکردی کمینه گرا
تحلیل نمودهای حصولی و تحققی در کردی کلهری: رویکردی کمینه گرا

حبیب گوهری؛ مهرانگیز براورده

دوره 14، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 155-181

https://doi.org/10.22059/jolr.2023.359124.666842

چکیده
  پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کمینه­گرایی مک­دونالد (2008) به بررسی تفاوت بین نمودهای حصولی و تحققی در زبان کردی کلهری پرداخته است. طبق این رویکرد، موضوع درونی نقشی محوری در خوانش نمودی محمول­های حصولی ...  بیشتر
مطالعۀ آکوستیکی ساخت‌های مبتدایی زبان فارسی
مطالعۀ آکوستیکی ساخت‌های مبتدایی زبان فارسی

بتول علی نژاد؛ زینب همایونی؛ رضوان متولیان نایینی

دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 161-186

https://doi.org/10.22059/jolr.2023.352355.666816

چکیده
  هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسۀ ویژگی‌های آوایی انواع ساخت مبتدایی در زبان فارسی در چارچوب نظریۀ خودواحد عروضی (لد، 2008) به منظور پاسخ به این چالش است که آیا جایگاه آغازین در این ساخت‌ها حاصل حرکت سازه ...  بیشتر