نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مزدک انوشه

استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه‌برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل‌های زبان‌شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به‌شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می‌کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه‌گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول‌های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان فعل مجهول تلقی شده، در واقع محمول مرکب نامفعولی[4] یا به‌عبارتی مجهول صفتی است که در آن اسم مفعول، با مقولۀ دستوری صفت، جزء غیرفعلی محمول و «شدن» هستۀ گروه فعلی کوچک است و بنابراین، پسوند اسم مفعول در این ساخت‌ها در هر دو سطح صورت منطقی و آوایی حضور دارد. طبق این تحلیل که برپایۀ حرکت فعل در زبان فارسی استوار است، فعل «شدن» برخلاف فعل دستوری[5] «بودن» که نقش و جایگاه دوگانه‌ای در اشتقاق‌های نحوی دارد و هم به‌عنوان فعل کمکی (در نمود کامل[6]) و هم در مقام فعل ربطی (در جملات اسنادی) ظاهر می‌شود ـ فاقد چنین کارکرد دوگانه‌ای است و لاجرم این زبان فرافکن بیشنۀ مجهول[7] ندارد. اسم مفعول نیز به‌دلیل حضور پسوند «ـه» در صورت منطقی، تعبیر صفتی می‌یابد.



[1].past participle suffix


[2].verbal passive


[3].adjectival passive


[4].unaccusative complex predicate


[5].grammatical verb


[6].perfect aspect


[7].Passive Projection (PassP)

تازه های تحقیق

 ـ

کلیدواژه‌ها

• حرکت هسته
• مجهول فعلی
• مجهول صفتی
• محمول نامفعولی
• اسم مفعول

عنوان مقاله [English]

Passive Structure in Persian: A Minimalist Approach

نویسنده [English]

• Mazdak Anoushe

Assistant Professor of Linguistics Department, Tehran University

چکیده [English]

Whether or not there is a verbal passive construction in Persian has been ‎highly controversial. Traditional grammarians and most linguists have ‎argued that there is a structural passive construction in Persian, similar to ‎that observed in English. Within the framework of the Minimalist ‎Program, but more in the spirit of Emonds’s (2006) division of analytic ‎passives into verbal and adjectival, it will be argued that the Persian ‎so-called verbal passive construction is just an instance of adjectival ‎passive, or indeed, unaccusative CPr with a past participle serving as ‎its NV element. In line with what holds for verb movement in simplex ‎and complex predicates, it will be discussed in detail that Modern ‎Persian lacks verbal passive constructions and hence passive ‎projections, and in contrast to the grammatical verb budan ‘to be’ ‎which can be used either as a light verb in complex predicates or as a ‎perfect auxiliary in present/past perfect tenses, the grammatical verb ‎šodan ‘to become’, which is traditionally considered as a passive ‎auxiliary, is indeed a light verb hosted by an NV element. According ‎to this line of analysis, in Persian adjectival passives, the head [A-en] is ‎present in both LF and PF and the past participle is obligatorily ‎interpreted as an adjective.

کلیدواژه‌ها [English]

• Head Movement
• Verbal Passive
• Adjectival Passive