امیرعلی خوشخونژاد؛ عباسعلی آهنگر؛ پاکزاد یوسفیان؛ مهرداد مظاهری
چکیده
در فرهنگهای مختلف، افراد برای ساختن بازنماییهای زبانی زمان از فضا استفاده میکنند. به طورکلی، دو رویکرد مختلف نسبت به عبارتهای زمانی اشارهای مشهود است: یکی استعاره زمانمتحرک و دیگری ...
بیشتر
در فرهنگهای مختلف، افراد برای ساختن بازنماییهای زبانی زمان از فضا استفاده میکنند. به طورکلی، دو رویکرد مختلف نسبت به عبارتهای زمانی اشارهای مشهود است: یکی استعاره زمانمتحرک و دیگری استعاره ناظرمتحرک. در استعاره زمانمتحرک، زمان به گونهای در حال حرکت به جلو مفهومسازی میشود. درحالیکه در استعاره ناظرمتحرک، ناظر در حال حرکت به جلو مفهومسازی میگردد. هدف این پژوهش بررسی شناختی تأثیر مصنوعات فرهنگیبر درک استعاری مفهوم زمان در زبان فارسی است. دراینراستا، به پیروی از دافی و فیست (2014) سه آزمون بر اساس پرسش مبهم جلسه چهارشنبه مکگلون و هاردینگ (1998) تهیه شد. آزمایش اول بهطور مستقیم ارتباط پاسخها به پرسش جلسه چهارشنبه در دو شرایط تقویمی و فرازبانی را بررسی میکند. آزمون دوم، روابط خاص فرهنگی بین فضا و زمان و نقش جهت رسمالخط فارسی را در استدلال زمانی بررسی میکند. در آزمون سوم، با تکیه بر بازنماییهای مدور زمان، نقش ساعت آنالوگ در رفع ابهام از پرسش جلسه ظهر بررسی میشود. این امر با مقایسه پاسخهای مشارکان با ساعت دارای جهت ساعتگرد و پادساعتگرد انجام گرفت. بدینمنظور، تعداد 40 گویشور فارسیزبان از دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان برای انجام آزمونها انتخاب گردیدند. از آزمون همخوانی خیدو برای تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد دیدگاه افراد در مورد حرکت رویـدادها در زمان نه تنـها ناشی از تجربههایشان از حرکت در فضا میباشد، بلکه ریشه در الگوهای تعاملی آنها با مصنوعات فرهنگی نیز دارد. علاوه بر این، نتایج نشان میدهد که در درک عبارتهای استعاری مبهم زمانی، افراد به طور خودکار به بازنماییهای فضایی درمورد زمان دسترسی دارند و از آنها استفاده میکنند. مشارکانی که با نگاشت فضا-زمان معکوس مواجه شدند، در پاسخهایشان اختلال مشاهده شد که این امر از طریق استدلال زمانی آنها منعکس شده است. در نتیجه، شکل دقیقتری از بازنماییهای زمانی نسبت به گفتار نمادین صرف ارائه میدهند. از این رو، مصنوعات فرهنگی نقش مهمی در فرایند شناختی جسمیشدگی ایفا میکنند که نه تنها به شناخت جسمیشدگی کمک میکند، بلکه بر آن تاثیر نیز میگذارد.