نویسندگان

• دکتر اعظم استاجی ¹
• فهیمه افشین ²

¹ دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

² کارشناس ارشد زبانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در پژوهش حاضر به بررسی و مقایسة کاربرد عبارتهای احتیاط آمیز در مقالات علمی - پژوهشی
زبان فارسی در رشته های شیمی و ادبیات پرداخته شده است. استفاده از عبارتهای احتیاط آمیز
نقش عمده ای در گفتمان علمی داشته و درواقع ابزاری است که بیانگر تردید نویسنده و عدم
قطعیت گزاره بوده و نویسنده با استفاده از آنها میتواند عدم پایبندی کامل به ارزش صدق یک
گزاره را نشان دهد. پیکرة مورد بررسی شامل یکصد و چهارده مقاله (پنجاه و هفت مقال ة شیمی ،
پنجاه و هفت مقالة ادبیات) میباشد. در این تحقیق عبارتهای احتیاط آمیز به شش گروه فعل وجهی،
فعل اصلی، قید، اسم، صفت و ارجاع تقسیم شده است. نتایج تحلیل نشان میدهد توزیع عبارتهای
احتیاط آمیز در دو رشتة ادبیات و شیمی متفاوت است، بطوری که بسامد این ابزار در رشتة ادبیات
بیشتر از شیمی است و این مسئله به دلیل طبیعت متفاوت و ماهیت استدلالهای مربوط به دو رشتة
یاد شده میباشد. در مورد انواع مختلف عبارتهای احتیاط آمیز مشاهده شده در هر دو رش ته،
عبارات قیدی بیشترین و صفات احتیاط آمیز کمترین بسامد را دارا میباشند. با مقایسة بسامد شش
گروه یاد شده بین دو رشته نیز میتوان ادعا کرد در میزان کاربرد ارجاع و افعال وجهی احتیاط آمیز
در مقالات ادبیات و شیمی تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که ارجاع در ادبیات ، و افعال
وجهی در شیمی کاربرد بیشتری دارد.

کلیدواژه‌ها

• تردید
• عبارات احتیاط آمیز
• عدم قطعیت
• گفتمان علمی
• وجه معرفتی

عنوان مقاله [English]

A Study of Hedging in Persian Academic Papers

نویسندگان [English]

• Azam Estaji ¹
• Fahimeh Afshin ²

چکیده [English]

The present paper studies hedges in Persian academic papers.
Hedging has an important role in academic discourse; in fact it is a
device expressing a writer's degree of certainty or doubt about a
proposition. In this study, a collection of 114 academic papers (57
papers in the field of chemistry and 57 papers in the field of Persian
literature) have been analyzed. The results show that the
distribution of hedges in chemistry and Persian literature papers are
different. Hedging is more frequent in literature papers; this is due
to the different nature of reasoning in the two fields. As for the
different kinds of hedges, in both fields adverbs are the most
frequent and adjectives are the least frequent hedges.

کلیدواژه‌ها [English]

• academic discourse
• Certainty
• doubt
• epistemic modality
• hedges