نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد عموزاده ¹
• حدائق رضایی ²

¹ دانشیار گروه زبان شناسی دانشگاه اصفهان

² استادیار گروه زبان شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

استفاده از زمان دستوری برای بیان مفاهیم وجهی، یا به عبارتی شیوه‌های استفاده از زمان دستوری به عنوان ابزار اعمال نظر گوینده در مورد محتوای گزاره در زبان فارسی، موضوعی است که در مقالة حاضر مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که ساختارهای زمانی در زبان فارسی چه در زمان گذشته و چه غیر‌گذشته در قالب‌های مختلفی از جمله شرطی، انعکاس اشاره ای و ساختار تمنایی و التزامی به طور فعال در انتقال مفاهیم وجهی نقش دارند و در اکثر این موارد زمان دستوری به کمک عناصر بافتی و نشانگر های وجهی به جای ایفای نقش اولیه مکان یابی زمانی، نقشی وجهی را ایفا می‌نماید. همچنین به نظر می‌رسد فرآیندهای شناختی از جمله نگاشت استعاری و فضاسازی ذهنی در کنار مسائل بافتی و کاربرد‌شناختی، نقش ضروری در شکل‌گیری کارکردهای وجهی زمان دستوری در زبان فارسی ایفا می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

• زمان دستوری
• معنای وجهی
• نشانگر وجهی
• نگاشت استعاری
• وجهیت

عنوان مقاله [English]

Modal Functions of Tense in Persian

نویسندگان [English]

• Mohammad Amuzadeh ¹
• Hadaegh Rezaei ²

چکیده [English]

In contrast to the grammatical category of mood in Persian which has been subject to a number of studies, modality as a semantic category has not received the due attention it deserves. This study is fascinated to depict modal functions of tense in Persian. In a sense, it tries to take account of the structures used by Persian speakers to express their evaluation of the state of affairs. The results of the study show that real and unreal conditionals, deictic projection and subjunctives are among the structures in Persian in which a past or non- past tense is used to convey a wide range of modal meanings. The fulfillment of such a function by tense takes place in the presence of contextual elements and modal hedges. In other words, such factors seem to facilitate the use of tense in expressing modal content of the sentence rather than grammaticalizing the time of the event. Moreover, it seems cognitive processes of conceptual mapping and mental space building, along with pragmatic and contextual factors are central to assigning a modal function to tense in Persian.

کلیدواژه‌ها [English]

• conceptual mapping
• Hedge
• Modality
• modal meaning
• tense