نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مجید عباسی ¹
• عادل رفیعی ²

¹ دانشجوی دکتری رشته زبان‌شناسی دانشگاه تهران

² استادیار زبان‌شناسی دانشگاه اصفهان

چکیده

در این مقاله، فرایند اشتقاق در دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته و سعی می­شود با بررسی و مقایسۀ تعداد مشخصی واژۀ مستخرج، تصویری از میزان و چگونگی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونۀ مورد بررسی به دست داده شود. برای این منظور پس از استخراج واژه­های مشتق متعلق به دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی و تجزیه و تحلیل آنها مشخص می­شود اولاً نظام واژه­سازی اشتقاقی در هر دو گونۀ مورد بررسی بیشتر از چه نوع وندهایی بهره می­گیرد، ثانیاً میزان استفاده از وندهای اشتقاقی مختلف در این دو گونه چگونه است و ثالثاً در مواقعی که به لحاظ صوری یک وند در هر دو گونه مورد استفاده قرار گرفته باشد آیا تفاوتی در نقش و عملکرد این گونه وندها وجود دارد یا خیر. در تعیین چگونگی عملکرد وندها از مدل معنایی لیبر (2004) که توسط رفیعی (1387) بازبینی ­شده و در بررسی پسوندهای اشتقاقی زبان فارسی به کار رفته، استفاده شدهاست. یافته­های حاصل از بررسی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونه مورد مقایسه قرار می­گیرد تا در نهایت وجوه افتراق و اشتراکشان مشخص شود. با توجه به بررسی­های به عمل آمده به نظر می­رسد که علی­رغم وجود برخی شباهت­ها، فرایند اشتقاق در دو گونۀ علمی و محاوره‌ای زبان فارسی در حوزه­های یاد شده دارای تفاوت‌های قابل توجهی است.
 

کلیدواژه‌ها

• اشتقاق
• گونۀ علمی
• گونۀ محاوره‌ای
• اسکلت معنایی
• بدنه معنایی

عنوان مقاله [English]

A Comparison of Derivation in Scientific and Colloquial Varieties in Persian

نویسندگان [English]

• Majid Abbasi ¹
• Adel Rafiei ²

¹ Ph.D. Candidate, Department of Linguistics, University of Tehran

² Assistant Professor, Department of Linguistics, University of Esfahan

چکیده [English]

This paper studies derivation in scientific and colloquial varieties in Persian, and seeks to determine the frequency and manner of this process in each of the above-mentioned varieties by scrutinizing and comparing a significant number of derived words. To do so, after collecting Persian scientific and colloquial words and analyzing them, the following issues will be specified a) what kinds of affixes the system of derivational word-formation in each variety uses more frequently, b) how is the frequency of different derivational affixes in each variety, and c) when one affix is used, superficially, in both varieties, and are there any differences in the function of this affix in each variety or not. In specifying the behavior of the affixes in each variety, Lieber Skeleton-Body Semantic Model (2004)  is used, in the same way that Rafiei (1387) has used it in studying Persian derivational suffixes. Then we compare the findings of our study in each variety, and show the differences and similarities among them. The results that despite the existence of some similarities, derivation in scientific variety differs significantly in the above-mentioned areas from derivation in colloquial variety.

کلیدواژه‌ها [English]

• Derivation
• scientific variety
• colloquial variety
• semantic skeleton
• semantic body