نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فریده حق‌بین ¹
• هما اسدی ²

¹ دانشیار دانشگاه الزهرا، گروه زبان‌شناسی

² دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه الزهرا

چکیده

این جستار در پی آن است که ساخت بند موصولی در زبان فارسی را بر اساس چارچوب نظریه نقش و ارجاع مورد بررسی قرار دهد. نظریه نقش و ارجاع نظریه­ای ساختاری- نقشی است که توجه خود را به تعامل میان نحو، معنی‌شناسی و کاربردشناسی در نظام­های دستوری زبان­های بشری معطوف می­کند. هدف از نگارش این مقاله، از یک سو، تبیین ویژگی­های نحوی، معنایی و کاربردشناختی بندهای موصولیِ زبان فارسی در چارچوب نظریه نقش و ارجاع، و از سوی دیگر، محک­زدن این نظریه در تحلیل این ساخت­هاست. در این مقاله داده­هایی که به­ عنوان جامعه آماری پژوهش قرار می­گیرد، صرفاً از گونه نوشتاری انتخاب شده است. آن­گاه با استفاده از چارچوب نظری معرفی‌شده داده‌ها را تحلیل کرد­ه­ایم. نتایج نشان می­دهد که بند موصولی گروه اسمی پیچیده‌ای است که در ساختار لایه­ای آن، بند پیرو یا توصیف­گر به ­عنوان عنصر پیرامونی در نظر گرفته می­شود. این عنصر پیرامونی در بندهای موصولی محدودشده[1]، افزوده هسته اسمی و در بندهای موصولی محدودنشده[2]، افزوده گروه اسمی هستند. از آنجایی که بندهای موصولی هسته اسمی را توصیف می­کنند، بازنمایی معنایی­شان مانند صفت­ها انجام می­گیرد. به­ لحاظ ساخت کانونی نیز بندهای موصولی می­توانند به­ عنوان یک واحد اطلاعی در دامنه کانونی واقعی قرار بگیرند. همچنین بندهای موصولی می­توانند هم عنصر از پیش­انگاشته تلقی شوند و هم برای نشان­دادن تأکید و تقابل به مخاطب عرضه شوند.



[1]. restrictive


[2]. non-restrictive
 

کلیدواژه‌ها

• نظریه نقش و ارجاع
• بند موصولی
• فرافکنی نحوی
• فرافکنی معنایی
• فرافکنی عملگر
• ساخت اطلاع
• الگوریتم پیوندی

عنوان مقاله [English]

A Role and Reference Grammar Analysis of Relative Clauses in Farsi

نویسندگان [English]

• Farideh Haghbin ¹
• Homa Asadi ²

¹ Associate Professor of Linguistics department Alzahra University

² Ph.D. Candidate of Linguistics, Alzahra University

چکیده [English]

In this paper, we examine the treatment of Persian relative clauses in role and reference grammar. RRG is a structural-functional theory which has studied the syntax-semantics-pragmatics interface in human language systems. The main objectives of this article, on the one hand, are to elucidate syntactic, semantic and pragmatic properties of Farsi relative clauses, and on the other hand, to assess this theory in analyzing Farsi relative clauses. Modern Farsi written sentences were selected for analysis. The results show that restrictive clauses in Farsi are peripheral i.e. modifiers of the nominal and occur at the nuclear level. On the other hand, non-restrictive clauses are adjuncts at the NP rather than the nuclear_N level. Like adjectives, relative clauses express attributes of the head noun and accordingly the semantic representation of the relative clause is represented as filling the same slot in an attributive predication that an adjective does. In terms of focus structure, relative clauses could be considered as an information unit. Hence, they can occur in actual focus domain. Moreover, relative clauses could be a presupposed element while they can present contrasts and focus to the interlocutor.

کلیدواژه‌ها [English]

• : role and reference grammar
• relative clause
• syntactic projection
• semantic projection
• operator projection
• focus structure
• linking