تحلیلی کمینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرا از عملکرد پرسشواژه‌‌‌ها در زبان ترکی‌‌‌‌ آذری

حیدری, عبدالحسین; رضی‌‌‌‌نژاد, سیّد محمّد

doi:10.22059/jolr.2015.54184

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ مدّرس مدعو گروه زبان‌‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

² استادیار گروه زبان‌‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

https://doi.org/10.22059/jolr.2015.54184

چکیده

مقالۀ حاضر، عملکرد هر دو نوع پرسشواژۀ (پرسشواژه در جای اصلی و پرسشواژۀ حرکت‌‌‌کرده) زبان ترکی‌‌‌آذری را در قالب برنامۀ کمینه‌‌‌گرا، مطالعه کرده است. بررسی ساخت‌‌‌‌های دارای پرسشواژه در جای اصلی، نشان می‌‌دهد که در زبان ترکی‌‌آذری، مشخصۀ پرسشی و جزء kï/ki، از لحاظ نحوی در توزیع تکمیلی هستند. وجود مشخصۀ پرسشی در هستۀ گروه متمم‌‌نما، موجب می‌‌شود که عملگر پرسشی به ‌‌صورت آشکار به مشخصگر گروه متمم‌‌‌نما حرکت نماید و به جمله شکل پرسشی دهد. امّا اگر جزء kï/ki، در همان جایگاه (هستۀ گروه متمم‌‌نما) قرار گیرد، جملۀ دارای پرسشواژه، خوانش غیرپرسشی خواهد داشت. همچنین پرسشواژه‌‌‌های غیرفاعلی زبان ترکی ‌‌‌آذری می‌‌‌توانند بنا به دلایل و انگیزه‌‌‌های کلامی و معنایی و با اعمال قاعدۀ قلب‌‌‌نحوی به آغاز جمله حرکت کنند و در مشخصگرهای گروه‌‌‌های نقش‌‌‌نمای تأکید و مبتدا فرود آیند. به چنین حرکتی که از جایگاه موضوعی به جایگاه نقشی صورت می‌‌گیرد، حرکت از نوع غیرموضوع گفته می‌‌شود. یافته‌‌های مقالۀ حاضر، در تناقض با مطالعات پیشین است که جایگاه عملگر پرسشی حرکت‌‌‌کرده را هستۀ گروه متمم‌‌نما و جایگاه پرسشواژۀ حرکت‌‌کرده را مشخصگر گروه زمان فرض کرده‌‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Azari-Turkish Wh-Words in Minimalism

نویسندگان [English]

Abdolhosein Heidari ¹
Saeed Mohammad Razinejad ²

¹ Invited Professor Department of Linguistics, University of Mohaghegh Ardabili

² Assistant Professor of Linguistics, University of Mohaghegh Ardabili

چکیده [English]

The present study investigates Azari-Turkish wh-words within the framework of minimalism. The analysis of wh-in-situ data shows that [+Q] &ki/kïparticle are syntactically in complementary distribution in Azari-Turkish. When a wh-word is bound by [+Q] in C-position, it is interpreted as interrogative element. If, on the other hand, the wh-word is bound by ki/kïparticle which appears in C-position, it is assigned only non-interrogative reading. The non-subject wh-words are scrambled to clause initial position in Azari-Turkish. They are scrambled to [Spec, Foc P] & [Spec, Top P] to satisfy focus and topic features. The scrambling is A’-movement, because it is a movement to non-argument position. The findings of the present study are in contrast to those of previous studies which assume C-position for null Q-operator & [Spec, TP] for scrambled wh-words.

کلیدواژه‌ها [English]

wh-in-situ
scrambled wh-word
Minimalism
Azari-Turkish

مراجع

انوشه، مزدک (1389). رویکردی مشخصه‌‌‌‌‌‌بنیاد به فرایندهای مبتداسازی و تأکید در زبان فارسی. پژوهش‌‌‌‌‌های زبانی، دورۀ 1، شمارهی 1، 1- 28.

حیدری، عبدالحسین و افسر روحی (1393). قلب‌‌‌نحوی در زبانترکی‌‌‌آذری براساس مدل کاوشگر- هدف برنامۀ کمینه‌‌‌گرایی. جستارهای زبانی، دورۀ 5، شماره 1، 27-44.

راسخ‌‌‌‌‌‌مهند، محمد (1379). جملات پرسشی در زبان فارسی. مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس زبان‌‌‌شناسی، 331-334. تهران، دانشکدۀادبیات و زبان‌‌‌های خارجی دانشگاه علّامه طباطبایی.

غلامعلی‌‌‌‌‌زاده، خسرو (1372). فرایندهای حرکتی در زبانفارسی،پایان‌‌‌نامۀ دکترا،دانشگاه تهران.

متولیان نائینی، رضوان و شهبازی، سمیه (1392). بررسی مقابله‌ای حرکت پرسشواژهدر زبان فارسی و ترکی.مجموعه مقالات اوّلین کنفرانس ملی آموزش زبان انگلیسی، ادبیات و مترجمی. شیراز، دانشگاهشیراز.

واعظی، هنگامه (1392). ساخت‌‌‌های پرسشواژه‌‌‌ای در زبان فارسی (روی‌‌‌کرد کمینه‌‌‌‌گرا). زبان پژوهی، دورۀ 5 ، شمارهی 901، ویژه‌‌‌‌نامۀ زمستان، 199-221.

Akar, D. 1990. Wh-Questions in Turkish. Unpublished M.A. Thesis, Bogaziçi University.

Aoun, J, and Y.A, Li. 1993a. Wh-Elements In-Situ: Syntax or LF?, LI 24-2: 199-238.

Arslan, C. 1999.Approaches to Wh-Structures in Turkish. Unpublished M.A. Thesis, Bogaziçi University.

Aygen, G. 1999. Q-Particle in Turkish, Japanese and Sinhala, Proceedings of the International Conference Havana: Cuba.

Cheng, L. 1997.On the typology of Wh-Questions. Outstanding Dissertations in Linguistics Series, New York: Garland Publishing.

Chomsky, N. 1957. Syntactic Structures, The Hague, Mouton.

Chomsky, N. 1995. The Minimalist Program, Cambridge, M.I.T. Press.

Chomsky, N. 1999.“Derivation by Phase”, In M.I.T. Occasional Papers in Linguistics. N. 18. Also Published in M. Kenstowicz(ed.), Ken Hale 2001. A Life in Language (1-52), Cambridge: M.I.T. Press.

Chomsky, N. 2001. Beyond Explanatory Adequacy, Unpublished Manuscript, M.I.T. A Published Version Appeared in A. Belletti (ed.), Structures and Beyond: The Cartography of Syntactic Structures (104-131), Oxford: Oxford University Press.

Chomsky, N. 2005. On Phases. Unpublished Paper to Appear in R. Freidin, C. P. Oteroand M. L. Zubizaretta (ed.), Foundational Issues in Linguistic Theory, Cambridge: M.I.T. Press.

Chomsky, N. 2007. Approaching U.G. from Below, In Sauerland, Uli/Gärtner, Hans-Martin (eds.), Interfaces + Recursion= Language?:Chomsky's Minimalism and the View from Syntax Semantics (1-29), New York: Mouton de Gruuuyter.

Gorgulu, E. 2006. Variable Wh-words in Turkish. Unpublished M.A.Thesis, Bogaziçi University.

Haegeman, L., & Guéron, J. 1999. English grammar: A generativeperspective, Oxford, Blackwell.

Huang, C-T. 1982.Logical Relations in Chinese and the Theory of Grammar. Unpublished Ph.D. Dissertation, MIT.

Kahnemuyipour, A. 2001. On Wh-Questions in Persian. Canadian Journal of Linguistics, 46 (1-2): 41-61.

Karimi, S. and Azita T. 2007. Wh-Movement, Interpretation, andOptionality in Persian, In S. Karimi, V. Samiian and W. Wilkins(eds.), Clausal and Phrasal Architecture:Syntactic Derivatio and Interpretation (167-187), John Benjamin Publishing.

Miyagawa, S. 2001.The Epp, scrambling, and wh-in-situ, In M. Kenstowicz (Ed.), Ken Hale: A life in language, Cambridge, Mass: MIT Press.

Radford, A. 1997. Syntax: A Minimalist Introduction, Cambridge, Cambridge University Press.

Radford, A. 2009. Analyzing English Sentences: A Minimalist Approach, Cambridge, Cambridge University Press.

Rizzi, L. 1997. The Fine Structure of the Left Periphery, InL. Haegeman (ed.), Elements of Grammar (281-337), Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.

Rizzi, L. 2001. On the Position Int (Errogative) in the LeftPeriphery of the Clause, In G.Cinque and G. Salvi (eds.), Current Issue in Italian Syntax (287-296), Elsevier: Amesterdam.

Rizzi, L. 2004. Locality and Left Periphery, In A. Belletti (ed.), Structures and Beyond: The Cartography of Syntactic Structure (223-251), Oxford: Oxford University Press.

Ross, J. R. 1967. Constraints on variables in syntax.Unpublished Ph.D dissertation, MIT.

Özsoy, A. S. 2005. Crossing and Nesting Paths in Movement in Turkish. Ms, Bogaziçi University.

Watanabe, A. 2001. Wh-in-Situ Languages, In Mark Baltin and Chris Collins (ed.), The Hand Book of Contemporary SyntacticTheory (203-225),Oxford: Blackwell .

پژوهشهای زبانی

تحلیلی کمینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرا از عملکرد پرسشواژه‌‌‌ها در زبان ترکی‌‌‌‌ آذری

مراجع

مراجع

دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 2
اسفند 1393
صفحه 41-56

تحلیلی کمینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرا از عملکرد پرسشواژه‌‌‌ها در زبان ترکی‌‌‌‌ آذری

مراجع

مراجع

دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 2اسفند 1393صفحه 41-56

دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 2
اسفند 1393
صفحه 41-56