نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• بهلول علائی

گروه زبانشناسی همگانی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

عبارات اشاری جزو دسته‌ای از عبارات زبان هستند که به نظر می‌رسد برای درک مصداقشان باید به بافت برون زبانی مراجعه کرد. این عبارات، علاوه بر کاربرد ارجاعی، از کاربرد مرجعداری و حتی کاربرد آزاد نیز برخوردارند. در این مقاله بر آنیم که به یک پرسش اساسی دربارۀ این مقولات پاسخ دهیم: اینکه آیا می‌توان الگو یا تبیینی واحد برای توضیح همۀ این عملکردها ارائه داد. بدین منظور، دیدگاه‌ها و تحلیل‌های عمده دربارۀ معنی عبارات اشاری را بیان کرده، مزایا و معایب هر یک را مورد بحث قرار می‌دهیم. در نهایت، برای پاسخ دادن به پرسش مطرح شده، یک الگوی شناختی-گفتمانی پیشنهاد می‌کنیم که در آن مرز میان کارکردهای مختلف فوق از بین می‌رود. بر این اساس، یک عبارت اشاری به مصداق‌هایی گفتمانی ارجاع می‌دهد که به گفتمان معرفی می‌شوند یا در جریان گفتمان شکل می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها

• عبارت اشاری
• ارجاع
• مرجعداری
• انگارۀ شناختی-گفتمانی

عنوان مقاله [English]

Semantics of Deictic Expressions: Introducing a Cognitive-Discoursal Model of Reference

نویسنده [English]

• Bohloul Alaei

Associate Professor of Department of Linguistics, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran

چکیده [English]

Deictic expressions belong to a category of linguistic expressions which seemingly require an extra-linguistic context for their referents to be recognized. They have referential, anaphoric and free functions. The aim of the present article is to answer a key question about these expressions: is it possible to offer one single explanation or model for all these functions? To do this, the paper first refers to the main perspectives and analyses suggested on the semantics of deictic expressions and discusses the advantages and disadvantages of each. It is shown that the major flaw in these analyses is their inadequacy in covering all uses of deictic expressions. Then, to solve the problem, a cognitive-discoursal model is proposed based on a concept called "discourse referent". It removes the borders between referential, anaphoric and free functions of those expressions. It is concluded that it is the introduction of these referents to the discourse and their establishment in the discourse that makes them referable by using deictic expressions.

کلیدواژه‌ها [English]

• deictic expression
• reference
• anaphora
• cognitive-discoursal model