نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی تهران

2 دانشگاه رازی

3 گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

پژوهش پیش­رو به بررسی معنایی دو حرف اضافۀ læ و wæ از گویش کردی گورانی می‌پردازد. رویکرد این پژوهش معناشناسی شناختی است و به­طور ویژه الگوی چندمعنایی سامان­مند (تایلر و ایوانز، 2007، 2003؛ ایوانز و تایلر، a2004، b2004؛ ایوانز، 2004، 2005، 2006) و معیارهایی که در این الگو برای شناسایی مفهوم اولیه (پیش­نمونه) و مفاهیم مجزای حروف اضافۀ مکانی پیشنهادشده است، به کار گرفته می­شود. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که مفهوم اولیۀ læ بیان «آغاز، مبدأ و منشأ» است و مفهوم اولیۀ wæ «گیرنده و مقصد» را بیان می­کند. در شبکۀ معنایی læ سه خوشۀ معنایی (استعاری، شمول و سنجش) و شانزده مفهوم مجزا وجود دارد. شبکۀ معنایی wæ نیز دارای پنج مفهوم مجزا است و هیچ خوشۀ معنایی در آن دیده نمی­شود. یافته­ها همچنین گویای آنست که معیارهای مطرح­شده در این الگو از کارایی بالایی در شناسایی و دسته­بندی مفاهیم مجزا و مفهوم اولیۀ حروف‌اضافه برخوردارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semantic Analysis of Prepositions Læ and Wæ in Gurani Kurdish: A Cognitive Approach

نویسندگان [English]

  • Parsa Bamshadi 1
  • Khosrow Gholamalizadeh 2
  • shoja tafakkori rezayi 3

1 Shahid Beheshti University

2 Razi University

3 Department of English Language and Literature, Razi University, Iran

چکیده [English]

The present research explores the semantics of two prepositions in Gurani Kurdish, i.e. “læ” and “wæ”. Our approach is cognitive semantics and we particularly use the principled polysemy model (Tyler and Evans, 2001, 2003; Evans and Tyler, 2004a, 2004b; Evans, 2004, 2005, 2006) that suggests clear criteria for determining both distinct senses and primary (or prototype) sense of spatial prepositions. The findings of the research show that the primary sense of is “beginning, source or origin” while that of is “receiver or target”. The semantic network of has three clusters of senses – i.e. metaphorical, inclusion and comparison- with sixteen distinct senses. The semantic network of includes five distinct senses without any cluster. The findings also confirm the efficiency of this model’s criteria for determining and classifying the distinct and primary senses of prepositions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • spatial prepositions
  • Cognitive Semantics
  • Principled Polysemy
  • semantic network
  • Gurani Kurdish
بامشادی، پارسا و شادی انصاریان (1393). چندمعنایی حرف «تا» در چارچوب معناشناسی شناختی. مجموعه مقالات نخستین همایش معنی­شناسی و نحو زبان­های ایرانی، به کوشش مینا رضوانیان، صص 92-75.
راسخ­مهند، محمد و نفیسه رنجبر ضرابی (1392). بررسی شبکة معنایی حروف اضافة «در» و «سر». پژوهش­های زبان­شناسی تطبیقی. س 3. ش 5. صص 111-95.
زاهدی، کیوان و عاطفه محمدی زیارتی (1390). شبکۀ معنایی حرف اضافۀ فارسی «از» در چهارچوب معنی­شناسی شناختی. تازه­های علوم شناختی. س 13. ش 1. صص 80-67.
سراجیان اردستانی، مهدخت (1389). بررسی چندمعنایی حرف اضافة «از» در قالب نظریة معنی­شناسی شناختی. پازند. ش 23. صص 63-45.
گلفام، ارسلان، مصطفی عاصی، فردوس آقاگل­زاده و فاطمه یوسفی­راد (1388). بررسی حرف اضافة «از» در چارچوب معناشناسی شناختی و مقایسة آن با رویکرد سنتی. زبان و زبان­شناسی. ش 2. پیاپی 10. صص 80-69.
مختاری، شهره و حدائق رضایی (1392). بررسی شناختی شبکۀ معنایی حرف اضافۀ «با» در زبان فارسی. زبان­شناسی و گویش­های خراسان. ش 9. صص 94-73.
Evans, V. 2004. The Structure of Time: Language, Meaning and Temporal Cognition. Amsterdam: John Benjamins.
Evans, V. 2005. “The meaning of time: Polysemy, the lexicon and conceptual structure”. Journal of Linguistics, 41: 33-75.
Evans, V. 2006. The Structure of Time. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins.
Evans, V. and A. Tyler. 2004a. “Rethinking English prepositions of movement: The case of To and Through”. Belgian Journal of Linguistics, 18: 247–270.
Evans, V. and A. Tyler. 2004b. “Spatial experience, lexical structure and motivation: the case of in”. In G. Radden and K. Panther (eds.), Studies in Linguistic Motivation (Pp. 157–192). Berlin: Mouton de Gruyter,
Evans, V. and M. Green. 2006. An introduction to cognitive linguistics. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Langacker, R. W. 2008. Cognitive Grammar: A Basic Introduction. Oxford: Oxford University Press.
MacKenzie, D. N. 1961, 1962. Kurdish Dialect Studies (2 vols.). London: Oxford University Press.
Tyler, A. and V. Evans. 2007. “Reconsidering prepositional polysemy networks: The case of over”. In V. Evans, B. Bergen, and J. Zinken (Eds.), The Cognitive Linguistics Reader (Pp. 186-238). London: Equinox.
Tyler, A. and V. Evans. 2003. The semantics of English prepositions: Spatial scenes, embodied meaning and cognition. Cambridge: Cambridge University Press.