نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرزاد عزیزی ¹
• سید فرید خلیفه لو ²
• غلامحسین کریمی دوستان ³

¹ دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

² استادیار گروه زبان و ادبیات انگلسی دانشگاه سیستان و بلوچستان

³ استاد زبان شناسی همگانی دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله، ساخت نحوی گروه اسمی در کردی مکریانی که یکی از گویش‌های زبان کردی سورانی محسوب می‌شود در قالب دستور نقش و ارجاع و بر اساس الگوی ون ولین (2005) بررسی می‌شود. در این چارچوب، گروه اسمی از دو فرافکن تشکیل‌شده است: فرافکن سازه‌ای، متشکل از  مرکز_اسمی و هسته_اسمی و عناصر حاشیه آنها و فرافکن دستوری، متشکل از عملگرها. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و داده‌های مورد استناد نیز از کتب دستوری و نوشتاری گویش مکریانی و بعضاً بر اساس شم زبانی محقق که گویشور این گویش محسوب می‌شود، انتخاب شده‌اند. در وهله بعدی، این داده‌ها مطابق الگوی لایه‌ای دستور نقش و ارجاع موردبررسی و تحلیل قرارگرفته‌اند و الگوی پیشنهادی گروه اسمی در این گویش به‌دست‌آمده است. از نتایج تحقیق اخیر می‌توان به عدم وابستگی ساخت گروه اسمی مکریانی به ترتیب خطی عناصر تشکیل‌دهنده آن اشاره کرد به‌نحوی‌که واژه‌بست‌های نشان‌دهنده شمار و معرفه که به هسته _اسمی متصل می‌شود علیرغم مجاورت با آن، جزء عملگرهای هسته محسوب نمی‌شوند بلکه در ردیف عملگرهای مرکز _اسمی و سطح گروه اسمی قرار می‌گیرند. از نتایج دیگر این تحقیق آن است که در کردی مکریانی صفات واقع در جایگاه پس از هسته_اسم در قالب دستور نقش و ارجاع به‌عنوان حاشیه هسته_اسم و صفات پیش از هسته_اسم که بیانگر کمیت‌اند به‌عنوان عملگر مرکز_اسم شناخته می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• گروه اسمی
• دستور نقش و ارجاع
• هسته اسمی
• مرکز اسمی
• زبان کردی مکریانی

عنوان مقاله [English]

The Layered Structure of Mukriyani’s Noun Phrases in Role and Reference Grammar

نویسندگان [English]

• Farzad Azizi ¹
• Sayed Farid Khalifehloo ²
• Gholamhosain Karimi doustan ³

¹ Ph.D. Candidate in General Linguistics, Sistan & Balouchestan University

³ Professor of General Linguistics, Tehran University

چکیده [English]

In this paper, the Mukriyani’s layered structure of NPs (one of the Surani’s Kurdish dialects) has been examined according to Van Valin’s (2005) framework. In this framework, NPs consist of two projections: a constituent projection consisting of a Nucleus and a Core plus one or more Peripheries for each of them, and a grammatical projection consisting of operators. This research is a descriptive-analytic one in which the  data have been extracted from the written sources of Mukriyani dialect, and also from the intuition of one of the researchers who is a native Mukriyani speaker. These data have been analyzed according to the mono-layered pattern of RRG and finally the proposed Mukriyani’s NPs pattern has been offered. Among the results of this research, we can refer to the independence of NPs’ structure from the linier order of their elements; however, the enclitics attached to the NUC_N reflecting the number or definiteness are among the Core or NP operators. Another result of the research shows that in Mukriyani, the post-Nucleus adjectives make the Nucleus peripheries and the pre-Nucleus adjectives are among the Core operators.

کلیدواژه‌ها [English]

• "NP"
• "Role and Reference Grammar"
• "nucleus"
• "core"
• "Mukriyani Kurdish language"