نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه ادبیات فارسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران

چکیده

شانه- معناشناسی ابزاری است که به یارای آن می­توان، ساز و کارهای شکل­ گیری و تولید معنا را در گفتمان­ ها بررسی نمود. گفتمان منطقی و روایی، گفتمانی غالب، بر داستان­ های حماسی شاهنامه است و اغلب، در داستان­ های روایی شاهنامه، جهت­ گیری حوادث، به موجب داشتن روابط علت و معلولی، به جانب خاصی پیش می­ رود که با بررسی ساختار آن روایات، می­توان به ژرف­ ساخت آن داستان­ ها، دست­ یافت. « لباو» و «والتسکی»، از نظریه­پردازان حوزۀ روایت­ شناسی هستند؛ آنان الگویی برای ساختار روایات پیشنهاد کرده ­اند که به الگوی الماسی شکل معروف است؛ این پژوهش با روش تحلیلی– توصیفی، در قالب نشانه- معناشناسی و با بهره­ گیری از الگوی شعیری و آمیختنش، با الگوی الماسی شکل لباو، درصدد پاسخ به این پرسش است که؛ ساخت کلان این داستان تا چه انداره با الگوی الماسی شکل و بخش­ های شش­گانۀ آن تناسب دارد؟ یافته ­های پژوهش نشان می ­دهد که؛ ساخت این روایت، با الگوی الماسی شکل لباو، کاملا سازگار و قابل انطباق است و ارزیابی که مهم ­ترین بخش الگوی الماسی شکل است، در بیشتر بندهای روایی این داستان، بچشم می­ خورد. در این گفتمان روایی که از نوع پویاست، فرآیند پویایی تولید معنا از یک طرف، به سبب تعامل عوامل درون­ متنی (کنش­گزاران و کنش­ پذیران) و از جانبی، به سبب تعامل عوامل برون­ متنی (راوی و روایت­شنو) است و فردوسی بخوبی توانسته است، نظام­ های خاصی از گفتمان روایی را با گذر از نشانه­ های معمول، با کارکردهای رایج و دست­ یافتن به نشانه­ های نو، با کارکردهای زیباشناسی، شکل داده و نظام ویژه‌ای از گفتمان روایی پویا را خلق کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the Epic Romantic Narrative Structure of "Bijan and Manijeh" and Explaining its Verbal Dimensions from the Perspective of Waltsky and Labov

نویسنده [English]

  • Nahid Jafari

Department of Literature, Islamshahr Branch,Islamic Azad University, Islamshahr, Iran.

چکیده [English]

Semiotics is a tool that can be used to examine the mechanisms of formation and production of meaning in discourses. The logical and narrative discourse is the dominant discourse on the epic stories of the Shahnameh, and often, in the narrative stories of the Shahnameh, the direction of the events, due to having cause and effect relationships, goes in a certain direction, which by examining its structure Narratives can reach the depth of those stories. "Labov;p" and "Waltsky" are among theoreticians in the field of narratology; They have proposed a model for the structure of narrations, which is known as the diamond-shaped model; This research is trying to answer this question with the analytical-descriptive method, in the form of semiotics-semantics and by using the poetic pattern and mixing it with the diamond-shaped pattern of lips. To what extent does the macro structure of this story fit with the diamond-shaped pattern and its hexagonal parts? The research findings show that; The construction of this narrative is completely compatible and adaptable with the diamond-shaped pattern of the lips, and the assessment that the diamond-shaped pattern is the most important part can be seen in most of the narrative clauses of this story. In this narrative discourse, which is dynamic, the dynamic process of meaning generation is on the one hand, due to the interaction of intra-textual factors (actors and receivers) and on the other hand, due to the interaction of extra-textual factors (narrator and listening narration). ) and Ferdowsi has been able to form special systems of narrative discourse by passing through common signs, with common functions and achieving new signs, with aesthetic functions, and form a special system of dynamic narrative discourse. has created semiotics-semantics, narrative body, Labov and Waltsky, poetic pattern, Bijan and Manijeh

کلیدواژه‌ها [English]

  • sign - narrative semantics
  • narrative body
  • Bijan and manijehtex
آبرامز، مایر هاوارد و جفری گالت هرفم (1387). فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی، ترجمۀ سعید سبزیان مرآبادی، تهران: نما راه.                                   
آزاد، راضیه (1388). بررسی ساختار حکایت­های مرزبان­نامه (بر اساس الگوی  الماسی شکل لابوف)، مجلۀ پژوهش­های ادب عرفانی (گوهر گویا)، دانشگاه اصفهان.، دورۀ3،  شمارۀ1، 140-123.
انصاری بارزی،عبدالکریم(1390). روایت­شناسی تصاویر شاهنامه بایسنغری (ارشد تصویرسازی)، دانشگاه هنر، دانشکدۀ  هنرهای تجسم.
بارت، رولان(1370). عناصر نشانه­شناسی، ترجمۀ مجید محمدی، تهران: الهد.ی.
برتنز، یوهانس ویلم (1388)، نظریۀ ادبی، ترجمۀ فرزان سجودی، چاپ دوم، تهران: آهنگ دیگر.
پهلوان­نژاد، محمدرضا (1385). «مقایسۀ سرود بیست و دوم ایلیاد (کشته شدن هکتور) و حماسۀ رستم و اسفندیار بر اساس الگوی لباو و والتسکی»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال39، شمارۀ 155، صص 190-210،
تولان، مایکل(1386). روایت­شناسی: درآمدی زبان­شناختی- انتقادی، ترجمۀ فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران: سمت.
جلالی، گلاویژ و علی­رضا مظفری (1386). بررسی تحولات ضد قهرمان در حماسه­های ملی، دینی و تاریخی با تحلیل شش منظومۀ حماسی، پژوهشنامه ادب حماسی، دوره 32، شماره2، صص59-78.
شعیری، حمید رضا (1385). تجزیه و تحلیل نشانه- معناشناسی گفتمان، تهران: سمت.
شعیری، حمید رضا(1381). معناشناسی  نوین، تهران: سمت.
شعیری، حمید رضا(1396).  نشانه- معناشناسی ادبیات، تهران: دانشگاه تربیت  مدرس.
شعیری، حمید رضا، (1390). ،نوع­شناسی مکان و نقش آن در تولید و تهدید معنا، در نشانه-شناسی مکان، به کوشش فرهاد ساسانی، تهران: سخن.
صادقی، معصومه (1398). تحلیل سیر شخصیت قهرمان در یک داستان عاشقانه- قهرمانی از منظر نقد روان­شناختی (بر مبنای مطالعه موردی: داستان بیژن و منیژه. پژوهشنامه ادب حماسی، دوره 28، شماره2، صص195-220 .
ضیمران، محمد (1382). نشانه­شناسی هنر، تهران: قصه.
طهماسبی، فرهاد و مهوش خواجوی (1393). بررسی نشانه­شناختی شعر مسافر سپهری، پژوهش­های زبانشناختی در زبان­های خارجی، دورۀ 4، شمارۀ2،صص242-215 .
فردوسی، ابوالقاسم (1391 ). شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دائره المعارف اسلامی. گرمس، آلبر ژیراس ژولین  (1398). نقصان معنا. ترجمۀ حمیدرضا شعیری. تهران: خاموش.
نبی­لو،علیرضا (1390).کاربرد نظریه نشانه­شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل شعر ققنوس نیما»،پژوهش­های زبانشناختی در زبان­های خارجی، دورۀ 1، شمارۀ2،صص94-81 .
میرزایی، لیلا و عبدالحسین فرزاد و امیر حسین ماحوزی (1400). تحلیل زبان زناندر هشت داستان شاهنامۀ فردوسی و مقابسۀ آن با هشت داستان از مثنوی مولانا، پژوهشنامه ادب حماسی، دوره 32، شماره2، صص267- 298.
میرصادقی، جمال (1379). عناصر داستان، تهران: نشر سخن.
هرمن، دیوید و همکاران (1391). روایت­شناسی ساختارگرا، دانش­نامۀ روایت­شناسی، ترجمۀ محمد راغب، تهران: علم.
Labou,w, & Waletzky.1967. Narative Analysis: oral versions of persoExperience.’’Essays on the verbal and visual Arts. InJ. Helm[ed]. Seattle,WA: University of Washington press.
Labov, William.1972. Languge in the inner city: studies in the Black English vernacular. Philadelphia: University of Pennsylvania press.  
Landowski, E. 2005. Les Interactions Risquées Nouveaux Acts Semmiotiques Limoges.
Phelan, J. & P. Rabinowitz 2005. A Companion to Narrative Theory.   
Pulim.Portner, Paul & Barbara Hall Parte.2002. Formal semantics: the essential. readings. Blackwell Pub.
Abrams, Meyer Howard and Jeffrey Galt-Herfham, (2007). A Descriptive Dictionary of Literary Terms, translated by Saeed Sabzian Morabadi, Tehran: Nama Rah. [In Persian].
  Azad, Razieh, (2008), review of the structure of Marzbannameh anecdotes (based on Labov's diamond-shaped pattern), Journal of Mystical Literature Research (Gokher Goya), Isfahan University, Volume 3, Number 1, 123-140.  [In Persian].
Ansari Barzi, Abdul Karim, (2011). Narratology of Shahnameh Baisanghari's pictures (major in illustration), University of Arts, School of Visual Arts. [In Persian].
  Barrett, Rolan, (1991). Elements of semiotics, translated by Majid Mohammadi, Tehran: Al-Hadi. [In Persian].
Bertens, Johannes Willem, (2009), Literary Theory, translated by Farzan Sojodi, second edition, Tehran: Another Song. [In Persian].
Pahlavan-nejad, Mohammadreza, (2015). "Comparison of the twenty-second hymn of the Iliad (the killing of Hector) and the epic of Rostam and Esfandiar based on the model of Lebau and Waltsky", Ferdowsi University of Mashhad Faculty of Literature and Humanities Magazine, year 39, number 155, pp. 190-210. [In Persian].
Tolan, Michael, (2007). Narratology: A Linguistic-Critical Introduction, translated by Fatemeh Alavi and Fatemeh Nemati, Tehran: Semit. [In Persian].
Jalali, Galvizh and Ali-Reza Mozafari, (2021), "Investigation of anti-hero developments in national, religious and historical epics with the analysis of six epic poems", research journal of epic literature, volume 32, number 2, pp. 59-78. [In Persian].
Shayiri, Hamid Reza, (2006). Analysis of signs-semantics of discourse, Tehran: Semit. [In Persian].
Shayiri, Hamid Reza, (2002). Basics of semantic swimming in modern semantics, Tehran: Samit..[In Persian].
 Shayiri,Hamid Reza,(2016).Semantics of Literature,Tehran:Tarbiat Modares University. [In Persian].
Shairi, Hamid Reza, (2017), "Typology of place and its role in the production and threat of meaning", in semiotics of place, by Farhad Sasani, Tehran: Sokhn. [In Persian].
 Sadeghi, Masoumeh, (2018), "Analysis of the character of the hero in a romantic-heroic story from the point of view of psychological criticism (based on a case study: the story of Bijan and Manijeh"). Research Journal of Adab Hamasi, Volume 28, Number 2, pp. 195-220 . [In Persian].
Zimran, Mohammad, (2012). Semiotics of art, Tehran: Qaseh. [In Persian].    Tahmasabi, Farhad and Mahosh Khajovi, (2013), "Semiological examination of the poem of Sepehari traveler", Linguistic studies in foreign languages, volume 4, number 2, pp. 215-242. [In Persian].
Ferdowsi, Abulqasem. (2012). Shahnameh, edited by Jalal Khaleghi Mutlaq, Tehran: Islamic Encyclopedia Center. [In Persian].
Grams, Albert Giras Julien (2018), lack of meaning. Translated by Hamidreza Shayiri. Tehran: Off. [In Persian].
Nabi-Lo, Alireza, (2018), the application of Michael Rifater's semiotic theory in the analysis of Nima's Phoenix poem, Linguistic Studies in Foreign Languages, Volume 1, Number 2, pp. 81-94. [In Persian].
Mirzaei, Leila and Abdul Hossein Farzad and Amir Hossein Mahouzi, (2021), "Analysis of women's language in eight stories of Ferdowsi's Shahnameh and its comparison with eight stories of Maulana's Masnavi", Research Journal of Adab Hamasi, Volume 32, Number 2, pp. 267-298. [In Persian].
Mirsadeghi, Jamal, 1379, Story Elements, Tehran: Sokhon Publishing House. [In Persian].
Herman, David et al., (2012), Structural Narratology, Encyclopaedia of Narratology, translated by Mohammad Ragheb, Tehran: Alam. [In Persian].   Labou,w, & Waletzky,(1967).”Narative Analysis: oral versions ofpersonal Experience.’’Essays on the verbal and visual Arts. InJ. Helm[ed]. Seattle,WA: University of Washington press.
Labou, William (1972). Languge in the inner city: studies in the Black English vernacular. Philadelphia: University of Pennsylvania press.
Landowski, E. (2005). Les Interactions Risquées Nouveaux Acts Semmiotiques. Limoges.
Phelan, J. & P. Rabinowitz (2005). A Companion to Narrative Theory. Pulim.Portner, Paul & Barbara Hall Partee. (2002). Formal semantics: the essential readings. Blackwell Pub.