نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محسن طاهری ¹
• علی علیزاده ²
• حامد مولایی کوهبنانی ³

¹ دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

² گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

³ گروه زبان‌شناسی، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی نحوه‌ی قرارگیری انواع صفات زبان فارسی در جمله بر اساس دستور گفتمانی‌نقشی است. بنابراین در این مطالعه، دستور گفتمانی‌نقشی در تعیین ترتیب قرارگیری و نحو‌ی آرایش انواع صفات‌ در جمله در زبان فارسی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با توجه به اصول دستور گفتمانی‌نقشی، ارائه‌ی الگویی در چینش انواع صفت‌ها در جمله در زبان فارسی که ظاهراً در آن ترتیب صفات از قاعده‌ی خاصی پیروی نمی‌کند، نیز هدف دیگر انجام پژوهش حاضر می‌باشد. اگرچه در زبان فارسی به نظر ترتیب صفات از قاعده‌ی خاصی پیروی نمی‌کند، اما اصول دستور گفتمانی نقشی نشان می‌دهد که نوع صفت، تعیین‌کننده‌ی این است که هر صفتی در چه سطح و چه لایه‌ی سلسله‌مراتبی از این دستور تولید شده و سپس بر اساس چه ترتیبی بر روی قالب‌های ساختواژی-نحوی نگاشت می‌شود. در این پژوهش، نحوه‌ی نگاشت عناصر صفتی زبان فارسی در قالب‌های ساختواژی-نحوی در چهار جایگاه مطلق ابتدایی، ثانویه، میانی و پایانی و بی‌نهایت جایگاه نسبی مطرح در دستور گفتمانی‌نقشی مدنظر قرار گرفت. روش انجام کار بصورت توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها برگرفته از نمونه‌ صفت‌های فارسی است. بررسی نمونه‌ها در این پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه زبان فارسی دارای آزادی سازه‌ای است و به نظر ترتیب خاصی را برای قرارگیری صفات در جمله قائل نیست، اما با توجه به اینکه بر اساس دستور گفتمانی‌نقشی، هریک از صفت‌ها با توجه به نوع توصیف‌گری، در لایه‌ا‌ی خاص تولید می‌گردند، لذا الگوی ترتیب قرارگیری صفت‌ها در جمله براساس ساز و کارهای این دستور، برای زبان فارسی نیز پیشنهاد می‌گردد. نتایج حاکی است نحو‌ی قرارگیری صفات‌ در زبان فارسی بر اساس نوع صفت بوده و تولید هرکدام از انواع صفات‌ در لایه‌ی سلسله‌مراتبی مربوط به خود صورت می‌گیرد. نتایج همچنین نشان می‌دهد که دستور گفتمانی‌نقشی با مراجعه به اصول سلسله‌مراتبی لایه‌های تولیدی سطوح زبانی در نحوه‌ی قرارگیری صفات‌ در جمله در زبان فارسی روشی مناسب و کارآمد است و الگویی مناسب را در ترتیب قرارگیری انواع صفت‌ها در جمله در زبان فارسی ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• دستور گفتمانی‌نقشی
• زبان فارسی
• صفت
• آرایش سازه‌ای
• ترتیب صفات‌

موضوعات

• برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.

عنوان مقاله [English]

Explaining the Placement Order of Adjectives in Persian Language Based on Functional Discourse Grammar

نویسندگان [English]

• Mohsen Taheri ¹
• Ali Alizadeh ²
• Hamed Mowlaei Kuhbanani ³

¹ Damghan University, Damghan, Iran

² Ferdowsi university of Mashhad

³ Linguistics Department, Foreign Languages Faculty, Vali-e- Asr University of Rafsanjan

چکیده [English]

The purpose of the present research is to investigate the placement order of different types of adjectives in the sentence in Persian language based on Functional Discourse Grammar. Therefore, in this study, FDG will be considered in determining the arrangement of different types of adjectives in the sentence in Persian language. According to the principles of FDG, presenting a pattern in the arrangement of adjectives in a sentence in Persian language, in which the order of the adjectives in sentences does not follow a certain rule, is another goal of the present research. Although in Persian language, the order of adjectives does not follow a specific rule, the principles of FDG show that the type of the adjective determines that in what level of the hierarchical layer of FDG each adjective is produced and then based on what order it is mapped on morphosyntactic templates. In this study, the method of mapping the different types of adjectives on morphosyntactic templates in four absolute initial, second, medial and final positions and infinite relative positions in FDG was considered. This study is based on a descriptive-analytical method and the examples are taken from Persian adjectives. Examining the samples in this research shows that although the Persian language does not seem to have a particular order for the placement of adjectives in the sentence, the order pattern of adjectives in the sentence based on the mechanisms of FDG is also suggested for Persian language, since each adjective is produced in a special layer. The results indicate that the placement of adjectives in Persian language is based on the type of adjective and the production of each type of adjective takes place in its respective hierarchical layer. The results also show that FDG is an appropriate and efficient method for explaining the placement of adjectives in a sentence in Persian language and provides a suitable model for the placement of adjectives in a sentence in Persian language.

کلیدواژه‌ها [English]

• Functional Discourse Grammar
• Persian Language
• Adjective
• Constituent Arrangement
• Adjective Order