نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صادق افتخاری فر ¹
• محمدرضا پهلوان نژاد ²

¹ گفتاردرمانگر، دانشجوی دکتری زبان‎شناسی شناختی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² دکتری تخصصی زبان‎شتاسی همگانی، دانشیار گروه زبان‎شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد،

چکیده

این پژوهش به بررسی و تحلیل نمونه‎گفتار سه کودک فارسی زبان دختر 4 تا 5 ساله که به اختلال تکاملی زبان (اختلال ویژه زبانی) مبتلا هستند، می‎پردازد. چارچوب نظری پژوهش مدل بسط‎یافته استعاره مفهومی می‎باشد. بر مبنای این مدل که توسط کووچش (2020) پیشنهاد شده است، پردازش استعاره در چهار سطح که دارای سلسله‎مراتب طرحواره‎ای هستند صورت می‎گیرد. این سطوح طرحواره‎ای از عمق به سطح شامل طرحواره‎ تصویری، حوزه، چارچوب و فضای ذهنی می‎باشد. در پردازش استعاره نگاشت بین حوزه‎های مبدا و مقصد به صورت هم‎زمان در هر چهار سطح یادشده انجام می‎شود. از چهار سطح یاد شده بیرونی‎ترین سطح فضای ذهنی است و پردازش آن به صورت برخط در حافظه کاری انجام می‌گیرد. سه سطح دیگر (طرحواره تصویری، حوزه و چارچوب) در حافظه بلندمدت جای دارند و به صورت برون‎خط پردازش می‎شوند. شیوه انجام این پژوهش به صورت توصیفی‎تحلیلی و میدانی می‎باشد. داده‎های این پژوهش به وسیله آزمون رشد زبانی Told-P3 از سه کودک که به مرکز گفتاردرمانی مراجعه نموده‎اند توسط گفتاردرمانگر جمع‎آوری شده است. داده‎های جمع‎آوری شده در سطح تک‎کلمه می‎باشد. آزمون‎گر در طی اجرای آزمون هم درک و هم بیان تک‎کلمات را بررسی نموده است و برمبنای پاسخ‎های آزمودنی‎ها داده‎ها را طبقه‎بندی کرده است. داده‎های جمع‎آوری شده صرفا مبنای توصیفی و تحلیلی دارند و هیچ‎گونه مقایسه‎ای بین آزمودنی‎ها انجام نشده است. نتایج این پژوهش نشان می‎دهد که می‎توان از این مدل در بررسی و تحلیل گفتار افراد دارای اختلالات زبانی بهره برد. همچنین این کودکان مشکل درکی و مفهومی برای تولید کلمات نداشتند و بیشتر در زبان شفاهی مشکل داشتند. لذا تحلیل گفتار این کودکان بر اساس این مدل نشان می‏دهد که برای آموزش واژگان زبان بیانی به این کودکان، به جای اینکه مستقیما به سراغ آموزش برچسب صوتی و لفظ کلمات برویم باید سطحی از آموزش را که مربوط به تقویت درک استعاری کلمات است در نظر بگیریم. به ویژه به نظر می‎رسد قبل از همه چیز اگر که سطوح حوزه و چارچوب که سطوح میانی در پردازش استعاری واژگان است، به وسیله روش‎های آموزش مورد تقویت قرار بگیرد، نتایج حاصله می‎تواند چشمگیرتر باشد و دسترسی کودک به لفظ یا برچسب صوتی واژه را تسهیل کند.

کلیدواژه‌ها

• اختلال ویژه زبانی
• زبان بیانی
• مدل بسط یافته استعاره مفهومی
• طرحواره
• پردازش

موضوعات

• برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.

عنوان مقاله [English]

Investigating the speech samples of 4-5 years old Persian speaking girls with Specific Language Impairment based on the extended model of Conceptual Metaphor Theory

نویسندگان [English]

• sadegh eftekhary far ¹
• Mohammad Reza Pahlavannezhad ²

¹ Speech therapist, PhD student in cognitive linguistics, Dr. Ali Shariati Faculty of Literature and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

² PhD. Associate Professor, Department of Linguistics, Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

This research investigates and analyzes the speech samples of three Persian speaking children, 4-5-years-old girls, who are suffering from Developmental Language Disorder (Specific Language Impairment). The theoretical framework of the research is the expanded model of Conceptual Metaphor Theory. Based on this model that proposed by Kovecses (2020), metaphor processing takes place in four levels that have a schematic hierarchy. These schematic levels from depth to surface include image schema, domain, frame and mental space. In metaphor processing, the mapping between the source and destination domains is done simultaneously in all four mentioned levels. Among these levels, the outer level is mental space and its processing is done online in the working memory. The other three levels (image schema, domain and frame) are located in long-term memory and are processed offline. The method of conducting this research is descriptive, and analytical. The data of this research was collected by the Speech Therapist through the Told-P3 Language Development Test from three children who have referred to the speech therapy center. The collected data is at the single word level. During the execution of the test, the examiner has checked both comprehension and expression of single words and has classified the data based on the answers of the subjects. The collected data are only descriptive and analytical, and no comparison has been made between the subjects. The results of this research show that this model can be used in examining and analyzing the speech of people with language disorders. Also, these children did not have comprehension and conceptual problems to produce words and had more problems in oral language. Therefore, the analysis of the speech of these children based on this model shows that in order to teach these children the vocabulary of expressive language, instead of going directly to the teaching of the phonetic label of the words, we should have a level of education that is related to strengthening the metaphorical understanding of the words. Especially, it seems that first of all, if domain and frame levels, which are intermediate levels in the metaphorical processing of words, are strengthened by means of teaching methods, the results can be more impressive and the child's access to phonetic label could be Facilitated.

کلیدواژه‌ها [English]

• specific language impairment
• expressive language
• extended model of conceptual metaphor
• schema
• processing